________________
પ્રાત” રચ્યું. આ બન્ને ગ્રંથે દિગંબરેમાં જિનાગમને સ્થાને છે. આગનો તથા ને લેપ થયું છે એ દિગંબરની દલીલ છે. છતાં “ષખંડાગમ” અને “કષાયાભૂત”ને ઉહરી લેવામાં આવ્યા. અંગને અંશ રહેવા છતાં કોઈ જગ્યાએ અંગનું અસ્તિત્વ જણાતું નથી–એ બીના આશ્ચર્ય જનક નથી શું?
ગૌતમ, સુધર્મા, અને જંબુ આદિ ત્રણ કેવલિબે બાસઠ વર્ષ રહ્યા; આગળ જણાવવામાં આવ્યા છે તે વિષ્ણુ આદિ પાંચ શ્રુતકેવલિઓ. સે વર્ષ રહ્યા; પૂર્વોક્ત વિશાખાચાર્યાદિ અગિયાર દલપૂવાઓ એકસોવ્યાશી વર્ષ રહ્યા, પૂર્વોક્ત નક્ષત્રાદિ પાંચ એકાદશ અંગધારીએ. બસ ને વીસ વર્ષ રહ્યા; અને ચાર આચારાંગધારીઓ એકસે અઢાર વર્ષ રહ્યા. આ પ્રમાણે કુલ અઠ્ઠાવીસ પુરૂષો સુધી અંગજ્ઞાન અસ્તિત્વમાં રહ્યું.અર્થાત છસો અને વાશી વર્ષ સુધી અંગજ્ઞાન જળવાઈ રહ્યું. આ અંગગત ગ્રંથની વાત થઈ અંગબાહ્ય ગ્રંથોની (દિગંબરીય) હકીકત આ પ્રમાણે છે વીર કત અંગબાહ્ય ગ્રંથોની સંખ્યા ચૌદની છે. (૧) સામાયિક, (૨) ચતુર્વિશતિસ્તવ, (૩) વદના, (૪) પ્રતિક્રમણ, (૫) વૈયિક, (૬) કૃતિકર્મ, (૭) દશવૈકાલિક, (૮) ઉત્તરાધ્યયન, (૯) કલ્પ વ્યવહાર, (૧૦) કપાકદિપક, (૧૧) મહાકલ્પિક, (૧૨) પુંડરિક, (૧૩) મહાપુંડરિક, અને (૧૪) નિશીથિકા. આ ચૌદ અંબાવ ગ્રંથો આજે નથી; લુપ્ત થયા છે :
દિગબર અંગગ્રંથ અને અંગબાહ્ય ગ્રંથ લુપ્ત થઈ ગયા. તાંબર અંગગ્રંથો અને અંગબાહ્ય ગ્રંથો જળવાઈ રહ્યા. આ ઘટના જ આશ્ચર્ય જનક છે. દિગંબરાચાર્યોએ પિતાની હયાતીમાં જ શા માટે અંગગ્રંથે ને લેપ થવા દીધે? તબ કરતાં તેને શારીરિક અને બાદ્ધિક દષ્ટિએ શું કમ હતા જ્યાં જ્યાં પ્રસંગ કે અનુકૂળતા મળે છે ત્યાં ત્યાં દિગંબરે પિતાની જાતને વેતાંબરો કરતાં રહડીયાતી માને છે—મનાવે છે. તે પછી એવું શું થયું કે જેથી અંગગ્રંથ સાચવવામાં તેમને મુશ્કેલી પડી ? વિતામાં, અભ્યાસમાં, ધાણામાં તેઓ જેવા તેવા તે નથી જ.
