________________
પાંચેય પરમેષ્ઠીઓ ગુરુ છે. આથી જ એ પંચ ગુરુમંત્ર પણ કહેવાય છે. આ પાંચ પરમ મંગલરૂપ છે. જગનું મંગળ કરવા બંધાયેલા
એમ કહેવા કરતાં એમનો તેવો સ્વભાવ છે એમ કહેવું વધુ ઠીક ગણાશે. આ પાંચેય હતા, છે ને રહેવાના. એના આધારે જ આધ્યાત્મિક જીવન જીવી શકાય.
એમનામાંથી જ્ઞાત અને અજ્ઞાતના ઉપકારો પણ સ્વીકારવાના છે. અદષ્ટ ગુરુ અનંતાનંત છે, એમ સિદ્ધચક્રપૂજનમાં આપણે જાણીએ છીએ. કોઈપણ જન્મમાં જરા પણ ઉપદેશ આપ્યો હોય, મિત્ર બનીને માર્ગદર્શન પણ આપ્યું હોય, તે પણ આપણા ગુરુ ગણાય. તે જો ભૂલી જઈએ તો જ્ઞાન ભૂલાઈ જાય. ધર્મ ન ગુમાવવો હોય તો દેવગુરુને ભૂલતા નહિ.
અન્યમાં કહ્યું છે : પ્રભુ ! આપનું સ્મરણ એ જ સંપત્તિ અને વિસ્મરણ તેજ વિપત્તિ છે.
ગૌતમસ્વામીને દુનિયા મહાન માને, પણ પોતે તો ગુરુમહાવીરના ચરણોમાં જ લીન.
તાપસોએ જ્યારે ગૌતમસ્વામીના મુખે ગુરુ મહાવીર-દેવની વાત સાંભળી ત્યારે સ્તબ્ધ થઈ ગયા.
કેવળજ્ઞાની બનેલા તાપસી પણ પાછળ અને છપ્રસ્થ ગૌતમ આગળ ! આ છે ગુરુનું બહુમાન ! ૧૪૪૪ ગ્રંથો હરિભદ્રસૂરિજીએ, ગુરુને સમર્પિત કર્યા. એક ઉપકારી સાધ્વીજી યાકિની મહત્તરાને તેઓ કદી ન ભૂલ્યા. દરેક ગ્રન્થમાં ધર્મ-માતા તરીકે તેઓએ તેમનો ઉલ્લેખ કર્યો છે.
હમણા વજસેનવિજયજીએ પોતાના ગુરુના નહિ, પણ જંબૂવિજયજીનો દાખલો આપ્યો. એમના ગુરુદેવ [પૂ. પં. ભદ્રંકર વિ. મ.] કેવા મહાન હતા, તે અમને ખબર છે.
“ગુરુ દીવો ગુરુ દેવતા, ગુરુ વિણ ઘોર અંધાર.”
અંધારી ગુફામાં ધાતુવાદીઓ પેઠા હોય ને ત્યાં દીવો બુઝાઈ જાય તો શી હાલત થાય ?
૨૦૦
* * * * * * * * * * * * કહે, કલાપૂર્ણસૂરિ-૩
