________________
0 દીક્ષા કલ્યાણક 1
• પ્રભુના દીક્ષા કલ્યાણક વખતે ઘટતી વિશિષ્ટ ઘટનાઓ –
જે નવ લોકાંતિકદેવો સંયમગ્રહણ માટે પ્રભુને વિનંતિ કરે છે
પ્રભુ યૌવનમાં પ્રવેશે છે ત્યારે અવધિજ્ઞાનથી પોતાના દીક્ષા સમયને નજીકમાં જાણે છે. તે જ વખતે પાંચમા બ્રહ્મલોક દેવલોકના ત્રીજા રિષ્ટ પ્રતરમાં રહેનારા નવ લોકાંતિક દેવો પોતાના શાશ્વત આચારનું પાલન કરવા પ્રભુ પાસે આવીને વિનંતિ કરે છે, “પ્રભુ! આપ ચારિત્ર લઈને ધર્મતીર્થની સ્થાપના કરો. તે ધર્મતીર્થ સર્વલોકમાં બધા જીવોને માટે હિત કરનારું, સુખ કરનારું અને મોક્ષને કરનારું થશે. હે નન્દ ! આપનો જય થાઓ, હે ભદ્ર ! આપનો જય થાઓ.'
નવ લોકાંતિકદેવોના નામો આ પ્રમાણે છે દ્ર (૧) સારસ્વત (ર) આદિત્ય (૩) વહ્નિ (૪) વરુણ
(૫) ગઈતોય (૬) ત્રુટિત (૭) અવ્યાબાધ (૮) આગ્નેય (૯) રિષ્ટ.
• પ્રભુનું વર્ષીદાન છે પ્રભુ દીક્ષા માટે માતા, પિતા, વડીલબંધુ વગેરેની અનુમતિ મેળવીને ત્યારથી વર્ષીદાન દેવાની શરૂઆત કરે છે. જેને જે જોઈએ તે માંગો. એવી ઘોષણાપૂર્વક પ્રભુ વર્ષીદાન આપે છે. જે વ્યક્તિ જે માંગે છે તેને તેના પુણ્યાનુસાર તે મળે છે. ઈન્દ્રના આદેશથી કુબેર જંબકદેવો પાસે પ્રભુનો ભંડાર ભરેલો રખાવે છે. એક વર્ષ સુધી દરરોજ સવારે સૂર્યોદયથી એક પ્રહર સુધી પ્રભુ વર્ષીદાનમાં ૧,૦૮,૦૦,૦૦૦ સોમૈયાનું દાન કરે છે. આમ એક વર્ષમાં પ્રભુ ૩,૮૮,૮૦,૦૦,૦૦૦ સોનેયાનું દાન કરે છે. આટલા દાન ઉપરાંત પ્રભુ બીજું પણ હાથી, ઘોડા, આભૂષણો, વસ્ત્રો વગેરે લોકોની ઈચ્છા પ્રમાણે આપે છે. પ્રભુ પોતાના સેવકો પાસે રસોડા શરૂ કરાવીને ગરીબોને પૂરતાં પ્રમાણમાં અન્ન-પાણી વગેરે પણ આપે છે. પ્રભુના વાર્ષિકદાનના ૬ અતિશયો હોય છે. (જુઓ પરિશિષ્ટ ૧)
...ર૬...
