Page Text
________________
-
= *
પંચમ પરિચછેદ ]
તથા પ્રાસંગિક વિવેચન
૩૫૭
ઉતરી આવેલા કાંઈ પુરવાર થતા નથી, પરંતુ પિતાના વંશના સ્થાપક અને તે પર્વત ઉપર મોક્ષપદને સ્થાપત્યના અને એતિહાસિક અન્ય પુરાવાથી પણ તે પામેલ એવા મહામેઘવાહન વિજય પ્રવૃત્તચક્ર કરકંડુ સાબિત થઈ શકે છે. મતલબ કે તેમના આ કથનને મહારાજની કાયનિષિદી બનાવવામાં ગાળ્યું હતું. તેઓ કેવળ અનુમાન નહીં પણ એક એતિહાસિક વળી એક વર્ષ તે પ્રાંતમાં દુષ્કાળ પડવાથી પૂર્વે સત્ય બિના લેખવાનું સૂચવે છે. તેમની સૂચના ખોદાયેલી ગંગા નદીમાંથી નહેર લંબાવી, પીવાનું આપણે વધાવી લઈએ તોપણ એટલું જ કહી શકાય પાણી આપો તેમજ ખેતીના કાર્યને સરળ બનાવી, કે, સુમાત્રા, જાવા અને આકપેલેગોની વસ્તીને પ્રજાને રાહત આપતાં કાર્યો કરવામાં અને કર માફ કરી અમુક ભાગ, મૂળે કલિંગની પ્રજામાંથી ઉતરી આવ્યો રાજસૂય યજ્ઞ કરવામાં પણ ગાળ્યું હતું. તેમાં એક હતો. પરંતુ એમ તે સાબિત થયું નહીં જ કહેવાય વર્ષ વળી, ગોદાવરી અને કૃષ્ણ નદી વચ્ચેના પ્રદેશમાં કે તે પ્રાંત રાજા ખારવેલની સત્તામાં આવી ગયાં પહલવ રાજાને હરાવીને ત્યાં મહાવિજયપ્રાસાદ લગહતા. તે જ પ્રમાણે કલિંગપ્રજા અંગેની ઇરાની ભગ ૩૮ લાખના દ્રવ્યના ખર્ચે ઉભે કરાવ્યું અખાત તરફની સ્થિતિ પણ થવા પામી હતી.] હતો. ઉપરાંત જે શ્રુતજ્ઞાનને લેપ થવાનો નિર્માયો
ઉપર પ્રમાણે તેને રાજદ્વારી જીવન અને રાજ્ય હતો તેમાંના એક પૂર્વના ૬૪ અધ્યાયને ફરી વિસ્તારનું વિવેચન હાથીગુફાના લેખમાંથી જેટલું લખાવી-વિશેષ નકલે ઉતરાવીને વહેંચી દેવરાવી–તે તારવી શકાયું તેટલું આલેખી બતાવ્યું છે. ધાર્મિક જ્ઞાનને જીવંત બનાવવામાં એક વર્ષ ગાળ્યું હતું. વિવેચન નીચેના પારામાં જણાવ્યું છે.
વિશેષમાં ઉપરના સર્વેને ટપી જાય તેવું જે કાર્ય લેખની હકીકતથી જાહેર થયું છે કે, જેમ તે તેણે ઉપાડયું હતું અને જે માટે મોટો રણસંગ્રામ રાજકીય બાબતમાં રસ લઈ રહ્યો હતો તેમ ધાર્મિક ખેડવા પણ તૈયાર હતા. તે તો પેલી કલિંગજીની મૂર્તિને
અને સામાજીક જીવનમાં પણ મગજમાંથી પાછી લાવી સ્વસ્થાને પુનઃસ્થાપિત કરવાને ધાર્મિક તથા સાથે સાથે પ્રવૃત્ત રહ્યા કરતો લગતું હતું. આ પ્રમાણેનાં છ વર્ષનાં સામાજીક કાર્યો સામાજીક જીવન હતા; તેથી આપણે તેને પોતાના કરતાં. વચ્ચે પોતાને ત્યાં યુવરાજના જન્મને ખુશા
જીવનના એક વર્ષે લડાઈના રણ લીવાળો પ્રસંગ સાંપડતાં, તેને પણ યથાચિત રીતે ક્ષેત્રે ઝંઝમતે અને બીજે વર્ષે કાંઈક પ્રજોપયોગી કે ઉજવ્યો હતો. આત્મકલ્યાણનું કાર્ય કરતો નિહાળી રહ્યા છીએ. ઉપર વર્ણવેલા બનાવના વાચનથી એક વાત લેખમાં પ્રથમના તેર વર્ષના બનાવનું દર્શન કરાવાયું સ્પષ્ટ રીતે એ તરી આવે છે કે તેણે ભલે સામાજીક છે તેમાંથી અડધોઅડધ રાજકીય પ્રવૃત્તિને સમય અને ધાર્મિક કાર્યો કરી બતાવ્યાં છે, છતાં ઉડાણમાં આદ કરતાં છ એક વર્ષ આ પ્રકારનાં જીવનનાં રહેશે. ઉતરીને જોઇશું તો તેમાં વિશેષ પણે તે, જેને કેવળ તેને વૃત્તાંત અનુક્રમ વાર તેમજ વિસ્તારથી સમજુતિ ધાર્મિક દૃષ્ટિએ આત્મહિતનાં અને કલ્યાણ માર્ગનાં સાથે લેખના અનુવાદવાળા પરિચ્છેદે અપાયો છે. કહેવાય. તેવાજ કાર્યોને સમાવેશ થતો હતે. ચાખું અત્ર તેને ટ્રક સાર જણાવીએ કે, એકાદ વરસ તેણે અને કેવળ પ્રજાને ઉપયોગી કહી શકાય તે તે માત્ર રાજનગરે કીલ્લા વિગેરેની મરામત કરવામાં ગાળ્યું નહેરવાળું જ કહી શકાય તેમ છે. અને તે પણ જે હતું. એકાદ વર્ષ કુમારિ પર્વત–ગોરગિરિ ઉપર વિહારો કુદરતે તે સમયે અવકપ ન કરી હોત, તો નહેરવાળું
સ્ત ઈત્યાદિ બનાવવામાં, તેમજ એક વર્ષ કામ તે હાથ ધરત કે કેમ તે એક પ્રશ્ન જ થઈ રહેત.
(૩૨) જુઓ ઉપર પૃ. ૩૫ ટી. નં. ૧૪
વિજય પ્રાસાદ ઉભું કરાવવાને શું કારણ તેને મળ્યું હતું (૩૩) આ સ્થાને આવડે છે અને મહામુલો મહા- તે તેના જીવન પ્રસંગમાંથી તારવી શકતું નથી,
| SR No. | 032486 |
| Book Title | Prachin Bharat Varsh Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Tribhuvandas Laherchand Shah |
| Publisher | Shashikant and Co |
| Publication Year | 1938 |
| Total Pages | 496 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 17 MB |