Prachin Bharat Varsh Part 04

SR No.: 032486
Original Sutra Author: N/A
Author: Tribhuvandas Laherchand Shah
Publisher: Shashikant and Co
Publication Year: 1938
Total Pages: 496
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 17 MB

Page 120

પ્રથમ પરિચ્છેદ ].
વિશેની વિચારણા
ગાદિએ આવ્યો છે, તેના ઉપર તે ગણત્રી કેવી રીતે વાળા પ્રશ્નોમાં લગભગ સમાવિષ્ટ થઈ જાય છે, એટલે કરી શકે ? ૯ળી તે બને નથી એક નાત જાતના વિશેષ વિસ્તાર થઈ જવાના ભયથી આપણે આગળ કે નથી બેની વચ્ચે કોઈ જાતની મિત્રાચારી કે ચાલીશું. ઉપરના મુદ્દાઓની છણાવટ કરીને જે સાર ભાઈબંધી, કે તે તેનો સંવત ચલાવવાની પ્રેરાય. (૩) આપણે તારવી શક્યા છીએ તે સંક્ષિપ્તમાં આ પ્રમાણે તેમજ ૧૩૬ના આંકનેપર જે અઝીઝને ગણવે છે છે. (૧) વિક્રમ સંવત્સરને સ્થાપક તેના નામ પ્રમાણે તે માટે આધાર શું છે? છતાંયે તે ૧૩૬નો આંક વિક્રમાદિત્ય જ હતો અને હવે જોઈએ (૨) તેમજ અઝીઝનો જ છે એમ સાબિત થતું હોય તે તેને તેણે કારૂર મુકામે શક પ્રજાને હરાવીને શકારિ નામનું
છે કે તક્ષિલાનો શિલાલેખ જ્યારે અઝીઝે બિરૂદ પ્રાપ્ત કર્યું હતું (જોકે કારનું સ્થાન નક્કી કરી કતરાવ્યો ત્યારે કંઈક એવો સંવત ચાલતે હતો શકાયું નથી). બાકી વિક્રમાદિત્યના નામવાળી અનેક કે જેનો આશ્રય લેવાનું અઝીઝે મુનાસિબ ધાર્યું હતું; વ્યક્તિઓ થઈ ગઈ છે. તેમાંથી કોને શકારિ તરીકે અને તે સમયે તે સંવતનું ૧૩૬ મું વર્ષ ચાલતું હતું. ઓળખાવી શકાય તે પ્રશ્ન જ સર્વને મુંઝવનારો થઈ તે ઉપરથી તે ઉલટું એમ સિદ્ધ થયું, કે તે ૧૩૬ના પડે છે. એટલે ક્યા વિક્રમાદિત્યને શકારિ કહી શકાય આંકવાળા સંવત, ન ઠર્યો અઝીઝનો કે ન કર્યો તે રહસ્ય જે સમજી જવાય તે પછી પાક નિર્ણય વિક્રમાદિત્યને; પણ અઝીઝ ગાદીએ આવ્યો તે પહેલાં ઉપર આવવાને જરા પણ શંકા કે ભ્રાંતિનું સ્થાન રહે આશરે સવાસો વર્ષ ઉપર થઈ ગયેલ કોઈ અન્ય નહીં. તેટલા માટે વિક્રમાદિત્ય નામ ધરાવનારા કેટલા પરાક્રમશીલ વ્યક્તિએ તેની સ્થાપના કરી હોવી જોઈએ; રાજાઓ થયા અને તેઓ દરેક કયારે થઈ ગયા, તેમ વળી તે ૧૩૬નો આંક અઝીઝના પિતાના રાજ્યનો તેને એક કે જે વાંચક મહાશયની સમક્ષ ધરવામાં હેવાનું પણ સંભવિત નથી કેમકે તેવડું મોટું દીર્ધકાલીન આવે, તે આપણું કાર્ય ઘણું સુધટ અને સરળ થઈ રાજ્ય કે આયુષ્ય કેઈ ભેગવી શકતું નથી. મતલબ કે જાય એમ મારું ધારવું થાય છે. એટલે તે પ્રયત્ન આ સર્વ દલીલ અને ચર્ચાઓથી એમ સિદ્ધ થાય છે. હવે આદરૂં છું.
ઈ. સ. પૂ. ૫૭ની સાલમાં જે સંવત્સરની આદિ થઈ મિ. પ્રિન્સેસના કહેવા પ્રમાણે એક વિક્રમ સંવતને છે તેને અને પાર્થિઅને શહેનશાહ અઝીઝ પહેલાને, પ્રચાર-પ્રદેશ, મુખ્યત્વે ઉત્તર હિંદમાં જ છે. તેમને કઈ રીતે કોઈ સંબંધ જ નથી. (આ અઝીઝ પહેલા વિચાર તેમણે આ શબ્દોમાં વ્યકત કર્યો છે: “The. વિશેની કેટલીક હકીકત ઉપર નં. ૨ ની દલીલમાં era of Vikramaditya is in general use. આપણે વિચારી ગયા છીએ તે ત્યાંથી જોઈ લેવી). throughout Telengana and Hindustan
આ પ્રમાણે ભિન્ન ભિન્ન વિદ્વાનોના તેમજ ભિન્ન properly so called, it is less used. હિન મદા ઉપસ્થિત કરતા પ્રશ્નોવાળા દશ અભિ- although known in Bengal, Tirhut and પ્રાને લગતી ચર્ચા આપણે ઉપરમાં કરી ગયા Nepal, and according to Warren, is છીએ. તે ઉપરાંત હજી અનેક મત ટાંકી શકાય nearly unknown in the Peninsulas તેમ છે. પરંતુ તેમાંના સર્વે મુદ્દાઓ, ઉપરની ચર્ચા- . વિક્રમાદિત્યને સંવત તેલંગણમાં ૫૪ તેમજ ખરી
(૫૨) ખરી રીતે તક્ષશિલાના શિલાલેખમાં આંક તે ૭૯ કરી ચૂકયા છીએ તે જોઈ લેવી. જ છેપણ તે આંક ઈ સ. પૂ. ૫૭ના કેઈ સંવત- (૫૩) જુઓ પ્રીન્સેપ્સ સાહેબનું રચેલું ઇન્ડિયન " સરનો ઠરાવીને ૫૭+૭૯=૩૬ હોવાનું તેમણે જણાવી દીધું એન્ટીવીટીઝ એન્ડ યુસફુલ ટેબલ્સ નામનું પુસ્તક પૃ.૧૫૭. છે. મતલબ કે શિલાલેખમાં ૧૩૧નો આંક જ નથી. આ (૫૪) આમાં કેાઈ તેલંગણ દેશ વિશે કહેવા માંગે છે પણ ઉના આંક વિશેની ચર્ચા પુ. માં પૂ. ૨૪૦ ઉપર આપણે તે સ્પષ્ટ નથીઃ સંભવ છે કે જેને હાલ આપણે તેલંગ