Prachin Bharat Varsh Part 01

SR No.: 032483
Original Sutra Author: N/A
Author: Tribhuvandas Laherchand Shah
Publisher: Shashikant and Co
Publication Year: 1935
Total Pages: 524
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 16 MB

Page 167

૧૦૮
સત્તાધીશ
[ પ્રાચીન
( જો કે આમના પ્રયાસમાં સુધારાને સ્થાન તે છેજ, છતાં નવ નવની સંખ્યામાં, અને તે પણ એક પછી એક એમ અત્રટિત મંકોડામાં આ નિબંધના લેખકે જે નામે શોધી કાઢયાં છે, તે માટે ખરેખર આપણે લેખક મહાશયને ઉપકારજ માન રહે છે; આ નામાવલિ હજુ સુધી કે અન્ય સ્થળે પ્રસિદ્ધ થઈ હોય, એમ મારા વાંચવામાં આવ્યું નથી).
રાજા ક્ષેમકને પરિવાર જે જીવંત રહ્યો હતો તે પંજાબમાં જઈને વસ્યા હોય અને ત્યાં પિતાનું સંસ્થાન જમાવ્યું હોય એમ સંભવે છે. આ વત્સદેશના વતનીઓ મૂળમાં પૌરવો કહેવાતા હતા, એટલે પંજાબમાં પણ તેજ નામથી ઓળખાવાતા હતા. જેમાં એક નૃપતિ પોરસ નામે ઇતિહાસમાં મશહુર થઈ ગયો છે, કે જેણે, ગ્રીકને શહેનશાહ મહાન અલેકઝાંડર જ્યારે હિંદ ઉપર ઈ. સ. પૂ. ૩૨૭ માં ચડી આવ્યો ત્યારે, તેની સામે થવામાં ટક્કર ઝીલી હતી અને પછી તેના ખંડિયા-મિત્ર તરીકે નામના મેળવી હતી. કહે છે કે આ વસદેશના રાજાઓ ઘણા તેને રાજા શ્રેણિકને સમકાલીન હોવાને ચીતરી
કેળવાયેલ અને સુંદર બતાવ્યો છે. પણ જે રાજા શ્રેણિકના વંશને તેને રાજવંશ સંસ્કૃતિ પામેલ હતા.૧૪ અનુક્રમ તપાસીશું તે તેને નંબર છઠ્ઠો આવે છે.
પણ તેમાં મોટો ભાગ વળી શ્રેણિકના વંશને સ્થાપક રાજા શિશુનાગ શુદ્ધ ક્ષત્રિયાણીના પેટે જન્મેલે નહોતેજ. અને આ પરતણુતપના વંશનો સ્થાપક રાજા આપણે ઉપર કહી ગયા છીએ કે, આ સુતીર્થ તે બન્નેને સમસમયી કહી બતાવ્યા છે.
નવ રાજાની નામાવલિમાં એટલે કે જયારે બને વંશના સ્થાપક પુરૂષો નામાવલિ- ઘણું અશુદ્ધતા પ્રવેશેલી છે, એકજ વખતે વિદ્યમાન હતા, તે પછી સહજ ની શુદ્ધિ તો તે સુધારવાને આપણે ક૯પી શકાય કે, જો એકના વંશમાં છઠ્ઠો પુરૂષ
પ્રથમ પ્રયત્ન કરીશું. ગાદીએ હોય તે બીજાના વંશમાં પણ ઘણું ( શુદ્ધિ પહેલી ). ઉપરના અનુક્રમમાં કરીને છઠ્ઠોજ પુરૂષ ગાદી ઉપર બિરાજમાન પાંચ નંબર પરણતપ શતાનિકને છે અને હવાનું સંભવે. ત્યારે અહીં તો પરણુતપને
( ૮) જ. એ. બી. પી. સે.પુ. ૧-૫, ૧૧૪, તેમાં તે મુખ્યતાએ નામજ રજુ થયાં છે; વાચકને સરખામણી કરવાનું કાર્ય સહેલું થઈ પડે તે માટે, કેટલીક હકીકતો મેં સાથે સાથે જોડી બતાવી છે.
( ૯ ) નીચેનું ટીપણુ ૧૫ જુઓ.
( ૧૦ ) મગધપતિ કૂણિકની પુત્રી પદ્માવતિને, તેમજ અવંતિપતિ ચંડપ્રદ્યોતની પુત્રી વાસવદત્તાને તે પર હતે.
( ૧૧ ) આ કુંવરીને, મગધપતિ ઉદયનના સેન્સપતિ નાગદશક વેરે પરણાવવામાં આવી હતી;
આ નાગદશક પાછળથી નંદ પહેલો અથવા નંદિવર્ધન કહેવાય છે.
( ૧૨ ) નીચેનું ટીપણું ૨૪ જુઓ.
(૧૩) જ, એ. બી. પી. સો. પુ. પહેલું, પૃ. ૮૯–The Paurava line of Kosambi continued for three generations after Udayan's son–ઉદયનના પુત્રના મરણ બાદ, આ કૌશનિને પરવવંશ, ત્રણેક પેઢી સુધી ચાલ્યો હતો (વત્સપતિ ઉદયન તે અપુત્રિઓજ મરણ પામે છે જે આપણે આગળ જોઈશું. એટલે તેને ત્રીજો પુરૂષ તેમજ અન્ય હકીક્ત જે દર્શાવે છે તેમાં કેટલું સત્ય હશે તે કહી શકાય તેમ નથી, પણ લેખકને આશચ, ત્રીજ પુરૂષને બદલે ત્રીજી પેઢી સુધી એમ કહેવાને કદાચ હશે)
(૧૪) જુઓ પુરા. પુ. ૨. પૃ. ૭, ૮.