________________
૧૩૭
વડીલ અને જુવાને ઉપાયો
આ ઉપાય સહેલે અને સાદો હોવા છતાં પણ આજે બે હાથે સમુદ્ર તરવા જેવો કઠિન થઈ પડ્યો છે. છતાં તે ઉપાયની આજે કૌટુંબિક, સામાજિક અને રાષ્ટ્રિય દૃષ્ટિએ પણ ખૂબ આવશ્યકતા છે. નહિ તો વ્યકિતગત કલહ માત્ર વ્યકિતપૂરતો રહેતો નથી. તે પોતાનું ક્ષેત્ર ખૂબ વિસ્તીર્ણ કરી મૂકી રાષ્ટ્રોન્નતિની આ સુંદર તક ખોઈ બેસાડશે. સહિષ્ણુતા અને સ્નેહ
વડીલોએ વિચારમાં સહનશીલતા રાખવી અને સ્નેહભાવથી યુવાને જ્યાં જ્યાં ભૂલતા હોય ત્યાં સાચા વિચાર આપી તે ભૂલને સુધારી લેવી..
તેમજ પિતાની રૂઢિ કે વારસાગત ખોટા સંસ્કારને દૂર કરવા માટે આવતી મુશ્કેલીઓ તરીને પણ એ કાર્ય કરવું એ તેમની ફરજ છે.
અને જુવાનેએ પિતાના વિચારને પ્રગટ કરતી વખતે ધૈર્ય અને ઉત્સાહ કાયમ રાખવાં. વડીલે ન માને તે મીઠા સત્યાગ્રહથી તેને ગળે આ વાત ઉતારવી. તેઓ જે વાત ન સમજી શકતાં હોય તો તેને સમજાવવાની કોશિશ કરવી, અર્થાત બધું કાર્ય સ્નેહપૂર્વક કરવું અને ધીરે ધીરે આગળ ધપવું, એ યુવાનનું કર્તવ્ય છે. સ્મરણીય વાતે
(૧) વડીલોના સહકાર વિના સાંગોપાંગ કાર્યસિદ્ધિ નથી.
(૨) વડીલે ભૂલતાં હોય તો તેમાં સમાજના પ્રાચીન સંસ્કારના વિશેષ દોષ છે. પણ તે બિચારા મેટે ભાગે અશિક્ષિત કે અજ્ઞાત હોવાથી તે વાત સમજી શકતાં નથી, અને તેમ હોવાથી જ યુવાનોની તેના કરતાં બમણી ફરજ ઊભી થાય છે. વડીલને તિરસ્કાર કરુ કે સ્વછંદી વેગમાં તણાઈ જવું એ મહાન હાનિકર છે.
