________________
૧૦૨
આદર્શ ગૃહસ્થાશ્રમ
સાસુએ તેા વળી એવાં મહેણાં મારે છે કે તેના ઘાવ જિંદગીભર રુઝાતા નથી. સહેજસહેજ વાતમાં તેનાં માતાપિતાથી માંડી સાત પેઢી સુધીની ગાળેા આપવી અને અણુછાજતા આક્ષેપ અને મહેણાંટાણાં મારવાં તેમાં માનવજાતિની કર હિંસા છે. તેનુ આવી અહિંસક' સાસુઓને ભાન હેતું નથી તે મહાદુઃખની બીના છે,
સાસુએના વિચારાની અસમાનતાનું પરિણામ પણ બૂરું આવે છે. કેટલીક સાસુ અવિશ્વાસુ સ્વભાવની હોય છે. ખાવાપીવા જેવી સામાન્ય વસ્તુ પર પણ તે તાળાકૂંચીથી જાપ્તા રાખે છે. સમાન વયની સખી સાથે મળેહળે તાપણુ રખેને મારી વાતે કરે, તેવા ભયથી ડરીને પેાતાની પ્રકૃતિ સુધારવાને બદલે તેના પર આપખુદી વાપરે છે અને તેને ધરમાં તે ઘરમાં ગાંધી રાખે છે. તેને સહિયરમાં જવા રાધ કરે છે. આટલુ પણ જાણે અધૂરું હોય તેમ તેના પતિ સાથે પણ મળવાની તક ઓછી જ લેવા દે છે. એક આશાભરી યુવાન વયની નિર્દોષ બાળાને આવા ત્રાસ આપતી વખતે તેવી સાસુ પેાતાની યુવાનીનું ચિત્ર સાવ ભૂલી જાય છે. આવા ત્રાસથી આખું કુટુબ દુઃખી થાય છે. તેથી નીતિકારા કહે છે કે આવાં ક્લેશકારણાના અંત લાવવામાં શાણી સાસુએ પ્રેમ, ક્ષમા અને ધીરજ કેળવવાં જોઇએ.
વિધવા બહેનનાં વીતક
પતિની ઉપસ્થિતિમાં જે બાળા ઉપર આવે કેર વર્તી રહ્યો છે તેનુ વૈધવ્યજીવન કેટલું રોમાંચકારી હશે તે કલ્પી શકાય તેવું નથી. સૌભાગ્યવિહીન વધૂ તરફ આવે વખતે સાસુ અને સસરાની ફરજને ખાજો પ્રથમ કરતાં અવશ્ય વધે છે. તે વસ્તુ તેમણે પુનઃ
પુનઃ યાદ રાખવી ઘટે.
ખેદના વિષય એ છે કે તે પેાતાની પવિત્ર ફરજ આવે સમયે અેક જ ભૂલી જાય છે.
આજે અંગત દૃષ્ટિએ વિધવા એટલે—
