________________
રાજરત્ન
પેદા કરી જાણ્યા હતા તેમજ ખર્ચા પણ જાણ્યા હતા. તેમની સખાવત વિશાળ દષ્ટિએ સાર્વજનિક કામમાં પણ સારા પ્રમાણમાં થયેલી જોવાય છે.
કંપની સરકારને અમલ શરૂ થયા પછી તેફાને ઓછા થયાં હતાં. ધન્ધાપે થાળે પડતે જતા હતા અને શાંતિ પથરાવાથી શિક્ષણ સંસ્કારના પ્રચાર તરફ લોકમત વળ્યો હતો. અમદાવાદમાં ગુજરાતી, અંગ્રેજી નિશાળો, કન્યાશાળા વગેરે જે જે શિક્ષણસંસ્થાઓ ખુલ્લી મુકાતી તેમાં હેમાભાઈને સાથ અને ટેકે મુખ્ય હતાં; એટલું જ નહિ પણ આવા શિક્ષણક્ષેત્ર તેમજ શહેર સુધરાઈ અને આરોગ્યને લગતાં પ્રજાહિતના કાર્યો સંભાળવાને મ્યુનિસીપાલીટી જેવા ખાતાની પ્રાથમિક યોજના તેમના નેતૃત્વ નીચે શરૂ થઈ હતી.
. અમદાવાદની પાંજરાપોળ એ શેઠ કુટુંબની પ્રાણદયાનું સુંદર સ્મરણ છે. ગાયકવાડ તરફથી તેમને મળેલ રાચરડા ગામમાંથી પાંજરાપોળને અમુક સગવડ તેમજ છૂટક મદદ આપવા ઉપરાંત પાંજરાપોળની ઉત્તરોત્તર વ્યવસ્થા તેઓ જાળવતા આવ્યા હતા.
ધાર્મિક દૃષ્ટિએ તીર્થરક્ષા માટે ગમે તેવા રાજદ્વારી પરિવર્તન તેમાં તેઓ મોટે ભોગ અને લાગવગને ઉપયોગ કરતા આવ્યા હતા. શાંતિદાસ શેઠ અને તેમના પુત્રોએ તીર્થોની વ્યવસ્થા જાળવવા ઉપરાંત અમદાવાદમાં પણ તેમના રહેઠાણ પાસે રતનપોળ-ઝવેરીવાડામાં તેમનાં કુટુંબમાંથી ઉત્તરોત્તર એક બીજાથી ચઢતા-બાવન જિનાલય અને વિશાળ રંગમંડપથી વિભૂષિત ૨૭જિનાલયોની હારમાળા આવેલી છે જેમાં શ્રી ખુશાલચંદ શેઠે સવાલાખના ખર્ચે બંધાવેલ આદીશ્વરજીના દેરાસરના ઊંડા ભોયરાં અને તેમાં બિરાજતા આઠ ફુટ
