________________
૦
રાજનગરનાં
શાંતિદાસ-ચાર સ્ત્રીઓ
૨૫
પુર
કુલા
વાછી
પન્નાજી રત્નાજી
કપુરચંદ લક્ષ્મીચંદ ૧૬૨૯
૧૬૩૮ ૧૬૪૦ આ સિવાય પાછળથી એમને માણેકચંદ નામને પુત્ર થયો હતો, જેને વંશપરિવાર અત્યારે સુરતમાં નિવાસ કરી રહ્યો છે.
શાંતિદાસના મૃત્યુ માટે જુદા જુદા મત છે, પરંતુ રાજસાગરસૂરિ નિર્વાણ રાસ નામના પુસ્તકમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે – સંવત સતરસિ વરસ પનોત્તરિ, અમહારાઈ પ્રાણ આધાર, શાહ શાંતિદાસ સુરલેકિંગ, તિહાં અહે જાવું નિરધાર.
આ ઉપરથી શેઠ શાંતિદાસને સને ૧૬૫૯ (સંવત ૧૭૧૫) માં સ્વર્ગવાસ થયો હતો. આ વખતે શાંતિદાસની વય ૭૦ વરસ લગભગ હોવી જોઈએ. આ રીતે ચાર પેઢીઓ મોગલ શહેનશાહની એમણે જોઈ. તેમાં ઝવેરી, અમીર અને શરાફ તરીકે મોટી નામના મેળવી. છેવટે સૈન્ય ને રાશન પૂરું પાડવાનું કામ પણ કરતા હતા. બાદશાહ પાસેથી સનંદ મેળવવી એ અતિ મોટી લાગવગ અને મોભા વગર બનતું નથી. શાંતિદાસ એ સમયને સૌથી મહાન ગુજરાતી હો તે નિર્વિવાદ વાત છે. શાહજહાન બાદશાહે એને હાથી–ઘોડાને નજરાણે ભેટ આપ્યો હતો. એ પ્રમાણે પૂર્ણ પાદશાહી કૃપા એણે મેળવી હતી. એના વિષે ફેંચ, જર્મન અને અંગ્રેજ મુસાફરો ખૂબ લખી ગયા છે, તેમજ તેના માટે ગુજરાતી અને સંસ્કૃતમાં કાવ્યો રચાયાં છે.
