________________
આજે આપણે શા માટે અહિંસા વર્ષ ઊજવી રહ્યા છીએ ? કારણ એ છે કે માનવજાત આજે હિંસાના શિખરે બેઠી છે. હિંસા તો ખુદ મહાવીરના સમયમાં હતી, પરંતુ એ સમયની અને આજની પરિસ્થિતિમાં તફાવત છે. ભગવાન મહાવીર જમ્યા એ યુગ પાસે માત્ર હિંસા હતી, તેનો કોઈ વિકલ્પ નહોતો. જ્યારે આજે વર્તમાન યુગ પાસે અહિંસાની ભાવના છે. એમાં સફળ પ્રયોગોનો ઇતિહાસ છે, તેમ છતાં વર્તમાન સમસ્યાઓના ઉકેલ માટે હિંસાનો જ આશરો લેવાય છે. વર્તમાન યુગની વિચારધારામાં રહેલી વૈચારિક વિકૃતિ અને દાર્શનિક વિકૃતિ આજે સર્વત્ર જાગેલા હિંસાના તાંડવમાં જોઈએ છીએ, ત્યારે આજે અહિંસાની વિશેષ જરૂર છે આપણા જીવનની કે સમાજની સમસ્યાઓ, વ્યક્તિગત જીવન, સામાજિક સુવ્યવસ્થા, રાષ્ટ્રની પ્રગતિ અને વિશ્વની શાંતિ સામેની સમસ્યાનો વિકલ્પ અહિંસા છે એ વાત વિસરાતી જાય છે. હિંસાની ભાષા, આક્રમક મનોવલણો અને હિંસક કૃત્યો જોવા મળે છે. માનવચિત્તથી માંડીને વૈશ્વિક પ્રશ્નોના ઉકેલ રૂપે બંદૂકની ગોળીને જોવામાં આવે છે. આપણી ભ્રામક કલ્પનાઓ અને ભૂલભરેલા ઉપક્રમોમાં પરિવર્તન લાવવા માટે આજથી રક06–વર્ય પહેલાં હતી તેનાથી વિશેષ આવશ્યકતા ભગવાન મહાવીરની અહિંસાની આજના વિશ્વને છે.
પ્રાગૈતિહાસિક કાળમાં જૈન ધર્મના પ્રથમ તીર્થંકર ભગવાન ઋષભદેવે ગુજરાતમાં આવેલા શત્રુંજય તીર્થ પરથી અહિંસાનો ઉપદેશ આપ્યો હતો. એમણે આ ઉપદેશ શત્રુંજય તીર્થ પર આવેલા રાયણ વૃક્ષ નીચે બેસીને આપ્યો હતો. એ અર્થમાં જૈન ધર્મનું પ્રથમ મંદિર એ વૃક્ષમંદિર છે. એ પછી બાવીસમાં તીર્થકર જેઓ સમુદ્રવિજય રાજાના પુત્ર રાજકુમાર
ર
રાજ
૧o અહિંસા-યાત્રા
