________________
શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામીનું સ્તવન
૧૩૧ ગાથાર્થ:- આ આત્મા સમ્યગદર્શનાદિ ગુણોનો કર્તા છે. તેનાથી જ પોતાની સિદ્ધતા સ્વરૂપ કાર્ય પ્રગટ કરે છે. પરંતુ તેમાં પુષ્ટ આલંબન સ્વરૂપ નિમિત્ત કારણ શ્રી વીતરાગ પરમાત્મા જ છે. પરમાત્માને દેખવાથી મોક્ષાત્મક કાર્યની રૂચિ ઉપજે છે. તેવી રૂચિ થવાથી જ ધીરે ધીરે સંપૂર્ણ આત્મસામાન્ય પ્રાપ્ત થાય છે. || ૯ ||
વિવેચન - અનાદિ કાળથી મિથ્યાત્વના ઉદયથી દબાયેલો આ આત્મા છે. તેમાં ભવિતવ્યતા, કાલની પરિપકવતા ઇત્યાદિ કારણો આવે છતે સ્વરૂપસચિ, ભવો વિગ્નતા, મોક્ષનું અભિલાષીપણું, તથા સમ્યગ્દર્શન ઈત્યાદિ ગુણો પ્રગટે છે. તે સ્વરૂપનું કર્તાપણું, પાપોથી વિરતિપણું, તત્ત્વનું ધ્યાન, તેમાં તન્મયતા ઈત્યાદિક કાર્ય કરવા વડે આ આત્મામાં તે તે ભાવોનું કર્તુત્વ પ્રગટ થાય છે.
આ રીતે તત્ત્વનો અર્થી થયેલો આ જીવ પોતાનું કર્તાપણું, કાર્યભૂત એવાં સિદ્ધતાપણું સકલગુણપ્રગટ કરવાપણું, કર્મરહિત અવસ્થાવાળાપણું ઇત્યાદિ પોતાના આત્માની શુદ્ધ અવસ્થા પ્રગટ કરવા તરફ આગળ વધે છે. અને તે કાર્યમાં પ્રબળ નિમિત્તકારણભૂત શ્રી જિનરાજ સર્વજ્ઞ પરમાત્મા છે.
આ કારણે જ પરમાત્માને દેખે છતે પોતાના યથાર્થતત્ત્વનું આ જીવને ભાન થાય છે જેમ મુસાળ પક્ષના કોઈપણ માણસને દેખતાં મામા, મામાનું ઘર, મામાના ઘરનું વાતાવરણ તા થાય છે. તેમ વિતરાગ પરમાત્માને દેખે છતે પોતાના આત્માના શુદ્ધ સ્વરૂપની યાદ તાજી થાય છે.
પોતાના આત્મામાં જ રહેલી શુદ્ધ આત્મસત્તા પ્રાપ્ત કરવાની ઝંખના લાગે છે. આ ઝંખના જ (રૂચિ જ) પોતાની સંપૂર્ણ સિદ્ધ દશાની પ્રાપ્તિનું અસાધારણ કારણ બને છે. મોક્ષની રૂચિ વિના મોક્ષનું કર્તાપણું જીવમાં પ્રગટ થતું નથી. એટલે રૂચિ પ્રગટ થવી અત્યન્ત જરૂરી છે.
