________________
શ્રી ઋષભદેવ પરમાત્માનું સ્તવન
ગાથાર્થ :- હે ચતુર સમજુ આત્માઓ ! તમે કહો તો ખરા, કે ઋષભદેવ પરમાત્મા સાથે પ્રીતિ કેવી રીતે કરાય ? કારણ કે તેઓશ્રી તો આપણાથી એટલા બધા અળગા (દૂર) જઈને વસ્યા છે કે જ્યાં કોઈ પણ જાતનો વચન ઉચ્ચાર પહોંચતો નથી. ॥ ૧ ॥
ભાવાર્થ :- ઋષભદેવ પ્રભુ હાલ સિદ્ધશીલા ઉપર બીરાજમાન છે તેથી આપણાથી તેઓશ્રી (અગણિત યોજન અને અગણિત ગાઉ) દૂર જઈને વસેલા છે. તેઓ ઉ૫૨ પ્રીતિ કેમ કરી શકાય ? પ્રીતિ એવી વસ્તુ છે કે જે નિકટ હોય તેની સાથે જ થાય, દૂર હોય તો તેની સાથે પ્રીતિ કરી શકાતી નથી પૂર્વકાળમાં જે વ્યક્તિ સાથે રહેતી હોય અથવા નિકટ રહેતી હોય અને પ્રીતિ કરી હોય તો પણ તે વ્યક્તિ દૂર દૂર જવાથી તેની સાથેની પ્રીતિ ટકતી નથી. પરંતુ કાલાન્તરે વિનાશ પામે છે. તો પછી દૂર જઈને વસેલા ૫રમાત્મા સાથે પ્રીતિ કેમ કરી શકાય? અને કદાચ કરીએ તો પણ તે ટકાવી કેમ શકાય ? કોઈ પણ દિવસ મળવાનું નહીં, આપણા સ્થાનમાં તેઓશ્રી આવે નહીં આપણને ત્યાં લઈ જાય નહીં. હળવા-મળવાનું બને જ નહીં, બોલવા-બોલાવવાનો વ્યવહાર નહીં તો આ પ્રીતિ કેમ થાય ? અને થયેલી પ્રીતિ કેમ ટક ?
આપણા વચ્ચે અને પરમાત્મા વચ્ચે ઘણું જ મોટુ ક્ષેત્રનું આંતરું છે. ક્યારેય પરસ્પર મીલન તો સંભવતું જ નથી. આવા સંજોગોમાં પ્રીતિ કેવી રીતે થાય ? અને તે પ્રીતિ કેવી રીતે ટકાવાય ? કોઇપણ જાતની કોલલાઈન પણ નથી. પરસ્પર વચનોચ્ચાર સંભવતો જ નથી. ત્યાં પ્રીતિ કેવી રીતે કરાય ? અને તેને કેવી રીતે ટકાવાય ?
પ્રથમ તીર્થંકર શ્રી ઋષભદેવ પ્રભુ તો દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ અને ભાવ એમ ચારે પ્રકારે મારાથી ઘણા દૂર દૂર છે. તેઓની સાથે મીલન કેમ કરી શકાય ? દ્રવ્યથી વિચારીએ તો હું અશુદ્ધ પરિણતિવાળો વિભાવદશાવાળો, કર્મોથી યુક્ત દ્રવ્ય છું. પુદ્ગલ દ્રવ્યોનો ભોગી