________________
નર ગયા, ને વાત રહી ]
૨૯૫ રાજા કેકે, “ઊભા રહો ભાઈ! તમને એક-બેને શિરપાવ કરું; બધા લોકોને શિરપાવ કેવી રીતે કરું ?
પછી ગામના કોટવાળને બોલાવીને રાજાએ પૂછી જોયું કે ગઈ કાલે ચેકીના વારાની વરધી તે કેને ઘેર દઈ આવ્યો હતો ? તો કે, “ફલાણા ફલાણું એાઝાને ઘેર.” રાજા કે “એને આ ઠેકાણે બોલાવી લાવે. સિપાઈને દેખીને ઓઝી તે ફફડવા લાગી. કે', કે “રાક્ષસ જે ગામના માણહને લઈ ગ્યો હોત, તો દરબારમાં મારું તેડું ને થાત, પણ આ દરબારનું માણસ લીધું હશે, તે મારું તેડું વેલું થયું.” તે ફફડતી ફફડતી કચેરીમાં ગઈ. રાજા પૂછે “બોલ ઝી ! કાલે તારે ત્યાંથી ચોકી કરવા કાણ ગ્યું'તું ?' તો કે મારે ઘેર પાસે આવ્યા છે. તેને ચકી મોકલ્યો.”
રાજાએ હુકમ કર્યો કે “એને ઘેર માણસ આવ્યું છે તેને અહીં તેડી લાવે. સિપાઈ ત્યાં જઈને કે “ભાઈ, ઊઠ તને મારે રાજા દરબારમાં બોલાવે છે.” - કુંવર પથારીમાં બેઠે બેઠે સિપાઈને કે', “અમે ઝાડે– ઝપટે જઈ આવીશું, દાતણ પાણી કરીશું, અફીણ કોસંબા ઘેળીશું, હેકો ભરીને પીશું, ને અફીણ ઊતરશે, પછે દરબારમાં આવીશું.”
પછી હાથમાં હેકો લઈને કુંવર દરબારમાં જવા નીકળ્યો. જઈને અડધી ગાદી દબાવીને બેઠા છે. ગામના રજપૂત માંહોમાંહે વાતો કરે કે, આવા આ કયા ગામના છે, તે બાપાની ગાદી અડધી દબાવીને બેઠા છે ?' રાજા પૂછે, “ભાઈ ! આ રાક્ષસ કોણે માર્યો ? અમારા ગામનું લેક કે' કે અમે માર્યો છે, પણ તમે રજપૂત છે ક્ષત્રિયના બેટા છે, તે મારે એમાં કાંઈ નવાઈ નથી. તમે માર્યો એ તો ખરો, પણ કાંઈ નિશાનીઓ નિશાનીઓ લાવ્યા છે કે હાંઉં ? ”
