________________
આ ચાર પ્રકારનો ઘણો વિસ્તાર થઈ શકે તેમ છે, પરંતુ અહીં તો માત્ર મૂળ વસ્તુ જ સમજાવી છે. વધારે જાણવાની ઈચ્છાવાળાએ જૈનકથારત્નકોષ, ભાગ ચોથામાં અર્થદીપિકાનું ભાષાંતર વાંચવું.
આ વ્રતના પાંચ અતિચાર તજવાના છે તેને માટે કંદખે કુક્કુઈએ૦ આ પ્રથમ પદવાળી ગાથામાં પાંચ અતિચાર સૂચવ્યા છે. તેનો અર્થ આ પ્રમાણે -
૧. કંદર્પ - બીજાને જે વચનો સાંભળવાથી કામ જાગે એવાં વચનો બોલવાં તે.
૨. કુક્કુઈએ - બીજાને હાસ્ય ઉપજે - કામવાસના જાગે એવી કુત્સિત ચેષ્ટાઓ કરવી તે.
૩. મુખરી - વાચાળપણે જેમ તેમ – યદ્વા તદ્દા બોલવું તે. ૪. અધિકરણ - શસ્ત્રાદિ હિંસક પદાર્થો - અધિકરણો સજ્જ રાખવા તે.
૫. ભોગાતિરિક્ત - પોતાના ઉપયોગમાં આવે તે કરતાં વધારે ભોગસામગ્રી તૈયાર રાખવી જેથી બીજાને તે વાપરવાની ઈચ્છા થાય તે.
હવે આ પાંચે અતિચારનું વિવરણ ઉપર કહેલ છે તેનો અર્થ – કંદર્પ - કામ ઉત્પન્ન થાય તેવી વિટ (જાર) પુરૂષની જેવી ચેષ્ટા કરી, હાસ્ય કર્યું, તેવા ખેલ કર્યા. કુતૂહલ ઉપજાવ્યું.
૮૧
