________________
54
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
“ ગુણસુંદરી :
સુઘોષ પુરોહિતની દીકરી ગુણસુંદરીનું લાવણ્ય અદ્ભુત હતું સાથે સાથે નામ પ્રમાણે ગુણવાળી વિનયવાન, ગંભીર અને ધર્મરસિકા શીલના આભૂષણવાળી હતી. એક દિવસ સુઘોષ પુરોહિતની આ દીકરી પર તેમની જ જ્ઞાતિના વેદરૂચિની નજર પડી. વેદરૂચિની નજર ત્યાં જ ચોંટી ગઈ. સખીઓ સાથે ક્રીડા કરતી બાળા નજરથી દૂર થઈ ગઈ તો પણ તેની દૃષ્ટિ ત્યાં જ સ્થિર થઈ ગઈ. મિત્રોએ સમજાવી ઘેર પહોંચાડ્યો પણ તે ગુણસુંદરીના રૂપને ભૂલી શક્યો નહિ. એના પિતા વેદશર્મા પુત્રના દુઃખથી દુઃખી થઈ સુઘોષ પુરોહિત પાસે આવ્યા અને પુત્ર માટે ગુણસુંદરીની માગણી કરી. સુઘોષ પુરોહિતે જણાવ્યું કે શ્રાવસ્તીનગરના રાજ પુરોહિતના પુત્ર પુણ્યશર્મા સાથે ગુણસુંદરીના વિવાહ નક્કી કરેલા છે. હવે એ બીજાને આપી શકાય નહિ.
સમજુ વેદશર્મા વાત સાંભળી નિરાશ થઈને ચાલ્યા ગયા. પણ વેદરૂચિ ગુણસુંદરીને ભૂલી શક્યો નહિ. એના માતા પિતાએ અનેક સુંદર કન્યાઓ કે જે ગુણ સુંદરી કરતા ચડી જાય તે બતાડી પણ વેદરૂચિ સમજ્યો નહિ. એણે અનેક વશીકરણના મંત્રો સાધ્યા, દેવતાઓની ઉપાસના કરી છતાં ના તો દેવતા મળ્યા કે ના ગુણસુંદરી મળી. પુણ્ય હોય તો મળે ને ? યોગ્ય સમયે પુણ્યશમાં ગુણસુંદરીને પરણી ગયો અને પોતાને નગર પણ ચાલી ગયો. એ લોકોના ગયા પછી વેદરૂચિ તો દારૂ પીધેલા ગજરાજની જેમ છકી ગયો. માતાપિતાએ ઘણો સમજાવ્યો છતાં તે મૂર્ખ પોતાનું ભર્યું ઘર છોડી શ્રાવસ્તીનગરી ગયો. શ્રાવસ્તી જતા રસ્તામાં પર્વતની ગુફામાં ચોર લોકોની પલ્લી જોઈ. ગુણસુંદરી મેળવવાની લાલસામાં એ દુષ્ટ પલ્લીમાં રહી પલ્લીપતિની સેવા કરવા માંડ્યો. પલ્લીપતિએ પુણ્યશર્માના ઘેર ધાડ પાડી બધુ લુંટી લીધું અને વેદરૂચિ ગુણસુંદરીને ઉપાડીને ચાલતો થયો.
