________________
110
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
વસ્ત્રાલંકારથી સજ્જ બેઠેલો સુમિત્રને જોયો. તે દોડતી આવીને કહેવા લાગી, “તું અમને કહ્યા વગર જતો રહ્યો છું તે સારું કર્યું નથી. મારી નિર્દોષ પુત્રી તારા વિરહથી દુઃખમાં મરવા પડી છે તો આવીને તેને જીવતદાન આપ. અમે તને ક્યાં નથી શોધ્યો ? તે અમને નિર્દોષને ત્યજી દીધા તે સારું કર્યું નથી.”
માયા કપટ ભરેલા કુટિનીનાં વચન સાંભળી સુમિત્ર વિચારમાં પડ્યો. તેને થયું આ હજી માયા કપટથી ભરેલી છે. પોતાના પાપને છુપાવીને ફરી ઠગવા આવી લાગે છે. પણ તેની પાસે રહેલું પોતાનું ચિંતામણી રત્ન પોતે પણ માયાએ પાછું મેળવી લેવું જોઈએ. મનમાં વિચાર કરી સુમિત્ર મીઠી ભાષામાં બોલ્યો, “તમે મળ્યા તો સારું થયું. હું તો હજી ગઈકાલે જ આ નગરમાં આવ્યો છું. પરંતુ વ્યસ્તતાને લીધે આપને મળવા આવી શક્યો નથી. હું પુષ્કળ ધન કમાઈને આવ્યો છું એટલે તેની વ્યવસ્થા કરીને સાંજે તમને મળવા આવીશ. દૂર હોવા છતાં સમ ખાઈને કહું છું કે તમને એક દિવસ પણ ભૂલ્યો નથી.”
સુમિત્રની મધુર વાણી સાંભળી અક્કાએ વિચાર્યું કે આ પોતાનું પાપ જાણતો લાગતો નથી. ભલે આવતો ધન પડાવી લેવાશે. મણિ તો આપવો જ નથી. સુમિત્રને આમંત્રણ આપી રતિસેનાને હર્ષના સમાચાર આપ્યા. સંધ્યાકાળે સુમિત્ર તૈયાર થઈને પેલી શ્વેતાંજનની ડબી લઈને રતિસેના મળવા ગયો. આડી અવળી વાતોથી તેને ખુશ કરી અને પછી કહે, “જો તને કંઈક આશ્ચર્ય બતાવું” આશ્ચર્ય જોવાને આતુર થયેલી રતિસેનાની આંખમાં શ્વેતાંજનનું અંજન કરી કરભી (હાથણી) બનાવી દીધી. અને પોતાના મકાને ચાલ્યો ગયો. પ્રાતઃ કાળે કુટિનીએ પોતાની પુત્રીના બદલે હાથિણી જોઈને છાતી ફૂટવા માંડી. એના વિલાપથી આજુબાજુના લોકો ભેગા થઈ ગયા. એમને પૂછવાથી અક્કાએ કહ્યું, “આ દુર રાક્ષસીરૂપ કરભી મારી પુત્રીને ખાઈ ગઈ.” કોઈકે પૂછ્યું કે તેની પુત્રી સાથે હાલમાં કોણ રહેતું હતું? અક્કાએ કહ્યું કોઈક પરદેશી જેનું નામ, કામ તેને ખબર ન હતી. લોકો
