________________
* ૨૧૮ :
નથી. જે થવાનું હતુ. તે થઈ ગયું, તેમાં શું ? અમાત્ય વિષાદને ત્યો, જે વાત હેાય તે સત્ય કહેા. ત્યારે રાજાના આગ્રહથી અમાત્યે વાત માંડી દેત્ર! ચિત્રકારે ચિત્રપટમાં આલેખેલી મારી કન્યા તમને માટા આડ’ખરથી પરણાવી, પણ તે પહેલા બહુમાનપૂર્વક, પ્રાથનાપૂર્વક સેનાપતિ પુત્ર હેમદત્તને આપી હતી. તેના વિરહથી પિશાચાભિભૂત, ગ્રાહીલની જેમ સ્વચ્છંદપણે ખેલતા તે નગરમાં ભમે છે.
સઘળી હકીકત સાંભળી રાજા ખેદ પામ્યા અરે ! અરે! મે' અનાય -ચેષ્ટા આદરી ! કુલમર્યાદા વિરૂદ્ધ આચરણ કર્યું. ધિક્કાર હૈ!! મારા પાપી આત્માને. રાજા પણ લેાકના અપવાદને અવગણી અકામાં પ્રવૃત્તિ કરે! ખરેખર! મારી ક્ષાત્રવૃત્તિને કલંકિત કરી ! હુ હા! સરસવ માત્ર સુખની પાછળ મેરૂ સમાન અપયશ ! રે પાપી જીવ ! તે શું આદર્યું ! અહાહા ! મારી ભાગસુખની અત્યંત આસક્તિને ધિક્કાર છે! મારી અજ્ઞાન ચેષ્ટાને પણ ધિક્કાર છે ! વળી અપયશથી કલકિત મને આ જીવતરથી સયુ"! રાજાની સાન ઠેકાણે આવી પોતાની ભૂલ સમજાઇ, ભૂલા ભાગ બનેલા રાજવી પેાતાની અધમ-ચેષ્ટાને ધિક્કારવા લાગ્યા. આમ-ધિક્કાર, તિરસ્કાર, ફિટકારમાંથી જન્મેલી હિતકારી બુદ્ધિએ તેને લક્ષ્યબિંદુ સૂચવ્યું.
ભૂલના ભાગમાંથી મુક્તિ મેળવવા ઇચ્છતા રાજવીનુ અંતઃકરણ રડી રહ્યું તેની મુખાકૃતિ વિષાદથી છવાઇ ગઇ. રાજવીની આવી દશાને અવલોકી અમાત્યે કહ્યુ: દેવ ! અહીં
