________________
મહામહેપાધ્યાય ન્યાયવિશારદ જન કવિ “શ્રીમદ્ ચશોવિજયજી.” તેમનું જીવન અને તેમનું ગુજરાતી સાહિત્ય.
( લેખક–ગનિષ્ઠ મુનિ શ્રી બુદ્ધિસાગરજી.) “ તુજ મુજ રીઝની રીત, અટપટ એટ ખરીરી; “ લટપટ નાવે કામ, ખટપટ ભાંજ પરીરી. “મલ્લિનાથ તુજ રીત, જન રીજે ન હુએરી;
દય રજણને ઉપાપ, સાહસું કાંઈ ન જુએરી. “ દુરારાધ્ય છે લોક, સહુને સમ ને શરીરી; “ એક દુહવાએ ગાઢ, એક જે બોલે હસીરી.
લોક લોકોત્તર વાત, રીજવે દય જુઈરી; “ તાત ચક્રધર પૂજ્ય, ચિન્તા એહ હુઈરી. “ રીજવવો એક સાંઈ, લોક તે વાત કરેરી; “શ્રી નવિજય સુશિષ્ય, એહિજ ચિત્ત ધરેરી.
શ્રીમદ્ યવિજયજીકૃત શ્રી મલ્લિનાથ સ્તવન. આ મહા પુરૂષના જીવન ચરિત્રની રૂપરેખા તેઓના ગ્રન્થોમાં તેઓએ કાઢેલા વાણીના
ઉગારથી દેરી શકાય છે. આ શ્વેતામ્બર જૈન ધર્મના મહાન ઉપદેષ્ટા સામાન્ય દિરોન અને જૈન ધર્મરક્ષક ગીતાર્થ મુનિવર હતા. આ મહાપુરૂષને જન્મ ગુર્જર શ્રીમનું જીવન ચરિત્ર જાણવાનાં સાધન. કરીમાં અમદાવાકના
* દેશમાં અમદાવાદમાં વિક્રમ સંવતના ૧૭ મા સૈકામાં થયો હતો એમ
કેટલીક કિંવદન્તીઓથી તથા કેટલાક અનુમાનેથી કહી શકાય છે. આ જૈન તત્ત્વજ્ઞાની મહાન કવિનું ચરિત્ર કોઈ ઠેકાણેથી જોઈએ તેવા રૂપમાં લખેલું ઉપલબ્ધ થતું નથી. તેમના સમાનકાલીન પન્યાસ સત્યવિજય, વાચક વિનયવિજય, માનવિજય વગેરે સમર્થ વિદ્વાન હતા. તેમ છતાં તેમનું જીવનચરિત્ર કોઈએ સાહિત્યમાં જળવાઈ રહે એવા પ્રબન્ધ તરીકે રચ્યું હોય એમ અદ્યાપિ પર્યન્ત નિર્ણય થયો નથી. જૈન દર્શનના મહાત્માઓમાં પિતાનું ચરિત્ર પિતાની મેળે તે વખતે આત્મપ્રશંસાદિ કેટલાક કારણોથી નહિ લખવાની પ્રણાલીકા હોવાથી તેઓના જીવન ચરિત્રની હકીકત તેમના શ્રીમુખથી વ લેખિનીથી કશું પ્રગટી શકે? તેઓ આચાર્ય પરંપરાની પાટ ઉપર થયા હતા તે કેટલીક હકીકત પદ પરંપર થનાર આચાર્યોની પેઠે જાણી શકાત. તેમના શિષ્યો નાની થયા હોત તો તેઓએ પોતાના ગુરૂનું જીવન ચરિત્ર લખ્યું હતું, પણ તેમ દેખવામાં આવતું નથી. પૂર્વાચાર્યોની પાછળ થનાર તેમના શિષ્યો
