________________
[ ર૨ ]
युगम धर स्तवन શ્રી યુગમંધર સાહિબારે, તુમશું અવિહડ રંગ, મનના માન્યા, ચેલ મજીઠ તણી પરેરે, તે તે અચલ અભંગ, ગુણના ગેહા. ભવિજન મન ત્રાંબુ કરેરે, વેધક કંચ્ચન વાન;
મન. ફરિ ત્રાંબુ તે નવિ હાયેરે, તે તુમ નેહ પ્રમાણ.
ગુણ. ૨ એક ઉદક લવ જિમ મળ્યોરે, અક્ષય જલધિમાં સોય.
મન. તિમ તુમ શું ગુણ નેહલોરે, તુજ સમ જગ નહી કેાઈ.
ગુણ. ૩ તુજ શું મુજ મન નેહલોરે, ચંદન ગંધ સમાન;
મન. મેલ હુઓ એ મૂલગોરે, સહજ સ્વભાવ નિદાન.
ગુણ. ૪ વપ્રાવજય વિજ્યા પુરીરે, ભાત સુતારાનંદ,
મન. ગજ લંછન પ્રિય મંગલારે, રાણી મન આણંદ.
ગુણ, ૫ સુદઢરાય કુલ દિનમણિરે, જય જય તું જિનરાજ.
મન. શ્રી નવિજય વિબુધ તોરે, શિષ્યને દિઓ શિવરાજ.
ગુણ. ૬ શુદ્ધ પ્રેમ ઉદ્ગારોથી પ્રભુની સ્તવના કરીને શ્રીમદે પોતાની ભક્તિરૂપ નદીને પ્રવાહ ખરેખર હૃદયમાં અપૂર્વ વહેવરાવ્યું છે, તેથી તેમના આત્માની શુદ્ધતાનું અનુમાન વાચકો પિતાની મેળે કરી લેશે. શ્રીમદ્ જ્ઞાન ગર્ભિત ભક્તિના વિષયમાં જેમ ઉંડા ઉતર્યા હતા, તેમ ક્રોધાદિક દેને
ટાળવાના ઉપદેશમાં પણ કારૂણ્ય ભાવથી ઉપદેશક થઈને લોકોને ગુર્જર અહિંસા સૂત્રને
ભાષામાં સારો ઉપદેશ આપે છે. તેમની બનાવેલી સજજ વાંચીને બાધ.
દોષ નિવારક ઉપદેષ્ટા કવિરાજનાં કેટલાંક કાવ્યો જનવૃન્દ સમક્ષ રજુ કરવામાં આવે છે. જગતમાં પ્રાણીઓની હિંસા અટકાવવા માટે હિંસા પાપસ્થાનકની સજજાયમાં હિંસા કરવાથી હિંસક મનુષ્ય અનેક પ્રકારનાં કર્મ બાંધે છે એમ જણાવે છે. પ્રાણીઓની હિંસા કરનાર સંસારમાં અનેક પ્રકારનાં દુઃખ પામે છે. તતસંબંધી કેટલીક ગાથાઓ નીચે લખવામાં આવે છે –
પાપસ્થાનક પહેલું કહ્યુંરે, હિંસા નામ દુરંત, મારે જે જગ જીવનેરે, તે લહે મરણ અનન્તરે–પ્રાણી જિનવાણું ધરે ચિત્ત. ૧ માતપિતાદિ અન્તનારે, પામે વિગ તે મન્દ દારિદ્ર દેહગ નવિ ટળે, મિલે ન વલ્લભ વૃન્દરે.
પ્રાણી. ૨ હોયે વિપાકે દશ ગુણ, એક વાર કિયું કર્મ, શત સહસ્ત્ર કોડી ગમેરે, તીવ્ર ભાવના મર્મરે.
પ્રાણી. ૩ મર કહેતાં પણ દુઃખ હરે, મારે કિમ નવિ હોય, હિંસા ભગિની અતિ બુરીરે, વૈશ્વાનરની જેયરે.
પ્રાણી. ૪ તેને જેરે જે હુવારે, રૌદ્ર ધ્યાન પ્રમત્ત, નરક અતિથી તે નૃપ હુવારે, જિમ સુભૂમ બ્રહ્મદત્તરે.
પ્રાણી. ૫ રાય વિવેક કન્યા ક્ષમારે, પરણાવે જસ સાય, તેહ થકી દૂરે ટલેરે, હિંસા નામ બલાયરે.
પ્રાણી. ૬