________________
એક સાધિકા કાવડમાં પાણી લઇ પૂનમની રાત્રે ચાલી રહી છે. કાવડના
આગળના ઘડાના પાણીમાં પૂર્ણ ચન્દ્રનું પ્રતિબિંબ પડી રહ્યું છે. સાધિકા એ પ્રતિબિમ્બને જોતી ચાલે છે. ઠેસ વાગે છે. એ પડી જાય છે. કાવડના ઘડાનું પાણી ઢળી જાય છે. હવે ચન્દ્ર ક્યાં ? હવે કાવડના ઘડાના પાણીમાં ચન્દ્ર નથી. હવે ભીતર ચન્દ્રનો ઉદય થઈ ગયો છે ! સમભાવની શીતળતા એવી તો પ્રસરી રહી છે... આનંદ જ આનંદ.
તમે એ સાધિકાને, એ સમયે, એણીની ભીતરી સ્થિતિની વાત પૂછો તો તેણી શું કહેશે ? શબ્દોમાં શું કહી શકાય ? ‘યાહિ પરમ પદ ભાવિએ, વચન અગોચર સાર....’ શબ્દોને પેલે પારની એ સ્થિતિ છે, અને એટલે જ, શબ્દોમાં એને બાંધવી શક્ય જ નથી. પણ હા, એનું ભાવન, અનુભવન થઇ શકે છે.
એ અનુભવનને માત્ર આ શબ્દમાં વર્ણવ્યું, (જો કે, અનુભૂતિની પ્રાપ્તિ પહેલાં એ શબ્દ દ્વારા કંઇ જ ખ્યાલ નહિ આવે.) ‘સહજ જ્યોતિ’. [‘સહજ જ્યોતિ તો પાઈયે...'] અનાયાસ, કોઈ પણ જાતના પ્રયાસ વિના, જે સહજ જ્યોતિ-ભીતર પ્રકાશી રહી છે, તેનો ભાસ અહીં થશે.
‘સહજ જ્યોતિ’ શબ્દ વાંચતાં વીતરાગ સ્તોત્ર યાદ આવે : ‘આવિત્યવપ્ન તમસ: પરસ્તાર્....' અંધકારને પેલે પાર, સૂર્ય જેવા ઝળાંહળાં પ્રકાશવાળા
પરમાત્મા....
પણ,
સમાધિ શતક
།༥
૫૯
