________________ ભાવનામૃત-II : અનુકૂળ મધ્યસ્થભાવ-પ્રતિકૂળ મધ્યસ્થભાવ જિનેશ્વર પરમાત્માના શાસ્ત્રો આ ત્રણે પરીક્ષામાંથી પસાર થયેલા છે. તેથી શુદ્ધ છે. આપણું પરમ સૌભાગ્ય છે કે પૂર્ણપણે શુદ્ધ અને તેથી જ તારક એવા શાસ્ત્રો આપણને પ્રાપ્ત થયા છે. હવે આપણે આવા શાસ્ત્રો પ્રત્યે આદર-શ્રદ્ધા કેળવવાના છે અને એને જ જીવનપથમાં માર્ગદર્શક તરીકે સ્વીકારવાના છે. આજપર્યંત સ્વતંત્ર-સ્વચ્છંદમતિથી કે કુશાસ્ત્રોની વાસનામાંથી પ્રગટેલી કુમતિથી જીવન જીવ્યા છીએ. હવે સ્વતંત્ર-સ્વચ્છેદ કે કુમતિનો ત્યાગ કરી જિનવચન પ્રત્યે આદર કેળવી તેના માર્ગદર્શન મુજબ જીવન જીવવાનો નિર્ધાર કરવાનો છે. અધ્યાત્મની પ્રાપ્તિ કરવા માટે મારા પ્રભુનું આગમ “જે ના પાડતું હોય તે મારે ન જ કરવાનું હોય અને જે હા પાડે તે જ કરવાનું હોય” આવું દૃઢ પ્રણિધાન કરવું પડશે. પ્રભુની આજ્ઞા મુજબ જીવવાનો પૂરેપૂરો પ્રયત્ન કરવાનો છે અને જ્યાં શક્તિના અભાવે શક્ય ન હોય ત્યાં આજ્ઞા પ્રત્યે શુદ્ધ પક્ષપાત (અર્થાત્ આજ્ઞા જ સેવવા જેવી છે એવો શુદ્ધ પક્ષપાત) ઉભો રાખવાનો છે અર્થાત્ સવારંમ શુદ્ધપક્ષશ . શક્યની પ્રવૃત્તિ અને અશક્યમાં શુદ્ધપક્ષપાત રાખવાનો છે. તો જ આપણે કુશલાનુબંધી બનવા દ્વારા મોક્ષમાર્ગના મુસાફર બની શકીશું. કે શાસ્ત્રભક્તિ વિના બધું નકામું છે. જે સાધકો અન્ય ઘણી આરાધનાઓ કરે છે. તપ-ત્યાગ, દાન-શીલ આદિનું પાલન કરે છે. પણ જો એને આગમ પ્રત્યે આદર નથી, આગમથી નિરપેક્ષપણે આરાધના કરે છે. તે લોકોની આરાધના નિષ્ફળ જાય છે અને આગળ વધીને નુકશાન પણ કરે છે. આથી જ યોગબિંદુ ગ્રંથમાં કહ્યું છે કે, न यस्य भक्तिरेतस्मिंस्तस्य धर्मक्रियापि हि / अन्धप्रेक्षाक्रियातुल्या, कर्मदोषादसत्फला // 226 // यस्य त्वनादरः शास्त्रे तस्य श्रद्धादयो गुणाः / उन्मत्तगुणतुल्यत्वान्न प्रशंसास्पदं सताम् // 228 //
