________________ 106 ભાવનામૃત-Iઃ અનુકૂળ મધ્યસ્થભાવ-પ્રતિકૂળ મધ્યસ્થભાવ ૧૭મા સૌકામાં રચાયેલા ગ્રંથો અને ઐતિહાસિક ઉલ્લેખોથી વિરુદ્ધ છે. આવી શાસ્ત્રવિરુદ્ધ કહેવાતી આચરણાઓને શ્રીદેવસૂરિજી મ.ની “સામાચારીનું નામ આપવું તે કેટલું યોગ્ય છે ? પૂ. શ્રીદેવસૂરિજી મ. પોતાના પૂ.વડીલોને સમર્પિત હતા. તેઓશ્રી તેમની ગુરુપરંપરાના અને સ્વગુરુપરંપરામાં થયેલા મુનિવરોના ગ્રંથોથી (શાસ્ત્રોથી) વિરુદ્ધ આચરણાઓ પ્રવર્તાવે એ કોઈ કાળે માની શકાય તેમ નથી. પ્રશ્ન-૯: પૂ. મહોપાધ્યાયશ્રીજીએ ચારે ફિરકામાં સમકિતની સામગ્રી છે, એવું કહ્યું છે, એવું કેટલાક લોકો કહેતા હોય છે, આ વાતને કઈ રીતે સંગત કરવી ? તમારી ઉપર જણાવેલ વાત સાથે અને આ વાતને વિરોધાભાસ આવશે ને ? ઉત્તર : ચારે ફિરકામાં સમકિતની સામગ્રી છે, એવું કહેવામાંમાનવામાં લેશમાત્ર વાંધો નથી. અને અમારી પૂર્વોક્ત વાત સાથે કોઈ વિરોધાભાસ પણ નથી. - અન્ય લિંગે (જૈન સિવાયના અન્ય વેશે) પણ સિદ્ધ થઈ શકે છે. પરંતુ અન્ય લિંગ સિદ્ધત્વ (સિદ્ધપણા) નું કારણ ન કહી શકાય. તેમ અન્ય ફિરકામાં સમકિતની સામગ્રી અને યાવત્ સમકિત પણ હોઈ શકે છે, પરંતુ અન્ય ફિરકા સમકિતના કારણ ન કહેવાય. આ વાતને વિસ્તારથી વિચારવી જરૂરી છે. - પ્રથમ નંબરે... સમકિતને (સમ્યગ્દર્શનને પ્રાપ્ત કરવા માટેની મુખ્ય સામગ્રી અસદ્ગહનો ત્યાગ છે. કારણ કે, અસદ્ગતના ત્યાગથી જ મિથ્યાત્વનો નાશ થાય છે અને સમ્યગ્દર્શનની પ્રાપ્તિ થાય છે, એમ અધ્યાત્મસારમાં કહ્યું છે. આથી જેણે પણ સમ્યક્ત પામવું હોય, તેમણે . ) મિથ્યાત્વિવિનિનનીરવીરસિહુપ્રત્યાકુવાદતિ | अतो रतिस्तत्र बुधैर्विधेया, विशुद्धभावैः श्रुतसारवद्भिः // 14-1 // અર્થઃ મિથ્યાત્વરૂપી દાવાનલમાં અસદ્ગતના ત્યાગને મેઘ સમાન કહ્યો છે. એટલે વિશુદ્ધ ભાવવાળા અને મૃતસાગરના સારને જાણનારા પ્રાજ્ઞજનોએ તેમાં (અસદ્ગતના ત્યાગમાં) રતિ કરવી જોઈએ.
