________________ 58 મિથ્યાત્વ એટલે મિથ્યાત્વ = હલાહલ વિષ અતિચારરૂપ જ છે. કારણ કે, તીર્થકરોએ નિષેધ કરેલાનું આચરણ કરવા સ્વરૂપ હોવાથી તે સમ્યકત્વની મલિનતાનું કારણ છે. તેથી જ વિંશતિવિંશિકા ગ્રંથમાં (છઠ્ઠી સદ્ધર્મ વિંશિકામાં) કહ્યું છે કેनरविबुहेसरसुक्खं दुक्खं चिय भावओ उ मन्नंतो / संवेगओ न मुक्खं मुत्तूणं किंपि पत्थेइ // 6-1 // नारयतिरिनरामरभवेसु निव्वेयओ वसइ दुक्खं / अकयपरलोकमग्गो ममत्तविसवेगरहिओ वि // 6-12 // - સમ્યગ્દષ્ટિ જીવ મનુષ્ય અને દેવેન્દ્રોના સુખોને ભાવથી (પરમાર્થથી) દુઃખરૂપ જ માને છે. (તથી સંસારના સુખો પ્રત્યે નિર્વેદ હોય છે અને મોક્ષસુખની અભિલાષાવાળો (સંવેગવાળો) હોય છે. તેથી સંવેગ હોવાના કારણે મોક્ષને છોડીને બીજી કોઈ પ્રાર્થના કરતો નથી અર્થાત્ મોક્ષ સિવાય બીજા કોઈ પણ પદાર્થ કે સુખની પ્રાર્થના કરતો નથી. વળી સંવેગ-નિર્વેદના પરિણામના કારણે મમત્વરૂપી વિશ્વના વેગથી રહિત હોવા છતાં પણ પરલોકનો માર્ગ સધાયો ન હોવાથી તે (અર્થાત્ મોક્ષમાર્ગની યાત્રા પૂર્ણ થઈ ન હોવાથી તે) સમ્યગ્દષ્ટિ જીવ નરક, તિર્યંચ, મનુષ્ય અને દેવગતિને વિશે અર્થાત્ ચારગતિરૂપ સમ્યગ્દષ્ટિ આત્માને સંસારની પરમાર્થથી ઓળખાણ થઈ ગઈ છે. તેથી એક પણ પદાર્થ, સંયોગ, વ્યક્તિ, પરિસ્થિતિ એને સારરૂપ લાગતી નથી. તેથી તેના પ્રત્યે નિર્વેદભાવ પ્રગટ્યો છે તથા સાચા સુખના સ્થાનની (મોક્ષની) પણ પરમાર્થથી પહેચાન થઈ ગઈ છે. તેથી મોક્ષાભિલાષા પ્રગટી છે. અહીં ઉલ્લેખનીય છે કે, સમકિતિ આત્માને અવિરતિનો ઉદય વર્તતો હોય તો ભૌતિક સુખની ઇચ્છા થઈ શકે છે. પરંતુ તેમાં સુખબુદ્ધિ
