________________
૪૮૨ ]
સ્થાનાંગસૂત્ર
[ વ્યાખ્યાન
કે સામાનિની સ્થિતિ હોય તે પણ બધું કંટાળાભર્યું લાગે. ઝવેરાતની પરીક્ષા થઈ ગઈ કે કાચના કટકાની પેટી કરૂણા ઉપજાવે. અરર ! આની દશા શી? કાચના ક્રુશ્કા ભેળા કરનારા આ બાળક મેાજ માતે છે, પણુ ઝવેરીના જિગરમાં ઝેર રેડાય છે. શાથી? આ બિચારાની આ દશા ! તેવી રીતે સમકિતવાળા જીવ ચારે ગતિના ફ્રાઈ જીવને દેખે ત્યારે તેને તા યાને ઝરા પ્રમઢે, મિથ્યાત્વને સ્પગે ઝેર વરસે, આની દશા શી થવાની ? માન્યતાના પલટાને અંગે ભા અર્ધું છે. નાનાં અાંએ હીરાની માન્યતા કાચના કટકામાં કરી. મેળવવા શું માગે ! કાચના કટકા. કાચના ટકા મળતા હોય તે સ્થાના ખાળે. નાનાં બચ્ચાં ઝવેરીબજારમાં ન પેસે. કાચવાળાની દુશ્મન હેાય ત્યાં જ દોડે છે. તેવી રીતે આ જીવ જ્યાં પૌલિક સ્થિતિ હોય ત્યાં જ દાડવા તૈયાર. જિનેશ્વરના શાસનમાં—ઝવેરી બજારમાં જોવા પણુ તૈયાર નથી. ઝુમ્મરના કાચને હીરા માનીને બેઠેલે છોકરા ઝવેરી બન્દરને જોવા તૈયાર નથી, ફર્નિચરવાળાને ત્યાં ફેરા-માંટા ખાવા તૈયાર. તેમ આ જીવ પૌલિક સુખની દુકાનમાં ફેરા ખાઇ રહ્યો છે. નાનું બચ્ચુ કાચના કટકામાં કૂદે છે, તેવી રીતે આ જીવ જ્યાં પૌદ્ગલિક સાધન મળી ગયું ત્યાં ઘેલો થવાને તૈયાર. વાર્યાં કે કાર્યાં રહે હ
આવી દશા જગતના જીવાની દેખવામાં આવે તે વખત ગણુધરનું અંતઃકરણું શું કરે? અનતા વાર્યાં નહિ રહેવાના, હાર્યાં તા રહ્યા જ નથી. નાનાં બચ્ચાંને હીરાને કાચ માનતા હાર્યાં રહેતા દેખશા સિતારા પાધરા હોય તે સમજણ પડે તેા રહે, બાકી નાના કા કાચના કટકાથી હાર્યો કે વાર્યાં રહેવાના નથી. આ જીવ પૌલિક પદાર્થાને સુખના સાધના માનતા હાર્યાં રહ્યો નહિ, વાર્યાં પણ રહે તેમ નથી. પૌલિક પદાર્થોના સુખને લીધે હાર્યો રહ્યો હાય તે અનતી વખત નિગેાદમાં ગયા હતા ત્યાંથી તા ચેતી જાત, જેમ નાનાં બચ્ચાં કાચના ટકાને હીરા માનતા હાર્યાં રહેતા નથી, તેમ જીવ પૌદ્ગલિક પદાર્થ તે સુખસાધન માનતા હાર્યાં રહેતા નથી. હાર્યાં ત્યારે હડકાયા
