________________
eo ]
સ્થાનોંગસૂત્ર
[ વ્યાખ્યાન
અવિરતિ પ્રાત અને અગરાત ફ્રેમ નહિ કહેવી?
જેમ કાય પ્રશર અને અપ્રયસ્ત હોય, યુગ પ્રશસ્ત અને અપ્રશસ્ત હાય તેમ અવિરતિ પ્રથ્રુસ્ત અને અપ્રશસ્ત કેમ નોંઢ કહેવી ? ગૃહસ્થપણામાં જે દ્રવ્યપૂજા આર્ભવાળો, પરિગ્રહવાળો છે, તે અવિતિને અગે કે વિરતિને અંગે એ પૂજ્ર નથી, અવિરતિને અંગે આરંભ થયેલે છે છતાં ગુગુ કરનારા છે. અવિરતિને અગ પરિગ્રહ થયેલા છતાં ગુણુ કરનારા છે. જ્ઞાનના ઉપયેગમાં જે ગ્ વાયુ” તે પરિગ્રડ છે, પણ તેનાથી ફાયદો કહેવા પડે, હરિભદ્રસૂરિજી કહે છે કે જેથી ભાત્ર ઉન્નત થાય એવું આરભથી થયેલુ ક્રમ કે બીજું' પણ કમ' પૂજાથી નાશ પામે છે. દેવની ભક્તિને અંગે ફ્રે દાનને અગે થતા દ્રવ્યના ઉષયાગ પરિગ્રહથી થતા દેષા અને ખીન્ગ બધા ઢાષાને નાશ કરે તા અવિરતિને પ્રશ્નસ્ત અને અપ્રશસ્ત પ્રેમ ન હેવી
જને ચેતનથી જુદા પાડવા માટે ગુણસ્થાનકના ઉપયાગ જેમ અવિરતિને અંગે શંકા તેવી રીતે મિથ્યાત્વને અગે શા છે. મિથ્યાત્વને ગુરુસ્થાનક તરીકે કબૂલ કર્યુ છે. મિથ્યાત્વ એ પ્રકારનાં–એક વ્યકત અને બીજી અવ્યકત. કુદેવને પણ દેવ માનીને આારાધે, કુમુને ગુરુ માનીને આરાધે તેા તે વ્યકત મિથ્યાત્વ. જેમાં મુદ્દે, સુગુરુ અને સુધની માન્યતા નથી તેનું નામ અવ્યક્ત મિથ્યાત્વ. ત મિથ્યાત્વને ગુરુસ્થાનક તરીકે ગૃણે છે. ન્યાત મિથ્યાત્વની બુદ્ધિ ચાય તે ગુણસ્થાનપણે. મિથ્યાત્વમાં પણ અપેક્ષાગે બે પ્રકાર થયા, પ્રશસ્ત અને અપ્રશસ્ત. કદાચ કહેવામાં આવે કે આમાં મિથ્યાત્વને ગુણુસ્થાન ગણ્યું તેમાં બે મત. વ્યક્ત, અવ્યક્ત ગમે તે હેાય તે ગુણુસ્થાનક, એમ કેટલાક હે છે. મિથ્યાત્વ એટલે ખાટી પણ માન્યતા, જડને ગુણુસ્થાનક કહેશ? ત્યાં માન્યતાને અવકાશ નથી. જીવ છત્ર-જે માફ઼ે નથી ગયા તે કાઈને કાઈ ગુણુસ્થાનકમાં હેય જ. અત્યંત મિથ્યાત્વ વાળાને પણ ગુરુસ્થાનકમાં તૈા લેવા પડે. મિથ્યાતી પણ સુખને સુખ
