________________
ઉપેદ્ઘાત
૧૫
આ પુસ્તકના સબંધમાં પદેશનાના ઉપક્રમ( પૃ. ૨૪ )માં ઉલ્લેખ છે. તેમાં જે ક્રમ નધાયા છે તેને બદલે નવ પદ, નવ તત્ત્વ, પાંચ મહાવ્રત, સાત ક્ષેત્ર, ત્રણ તત્ત્વ તેમજ જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્ર એ ક્રમ જોઇએ એમ આ ગીતાનું નિમ્નલિખિત અન્ય પદ્ય જોતાં જણાય છેઃ
"पूज्याराध्यपदानां नवकं जीवादीनां नवतव्याऽनु । पंचकमत्र महाव्रतनद्धं चेत्यादीनि च सन्ति तु सप्त ॥ १ ॥ देवः साधुर्धमे रत्नान्याप्तुं शानं दृक्चारित्रं । इत्येषा गीता जैनीया पत्रिंशदध्यायसमेता ॥ २ ॥
ત્રણ મહાત્રતા—જૈન દર્શનમાં સ્યાદ્વાદને લક્ષીને આચાર અને વિચાર વિષે ઊહાપોહ કરાયે છે અને તે પણ એટલી હદ સુધી કે સ્યાદ્વાદ-દર્શનને જૈન દર્શનને પર્યાય ગણવામાં આવે છે. રયાદ્વાદ એટલે અપેક્ષાવાદ. મહાવ્રતાની સંખ્યા પરત્વે પણ આ વાદને સ્થાન છે. એથી તા આપણે મહાવ્રત તરીકે -સાવ ભૌમ વ્રત તરીકે-એક અને અદ્વિતીય વ્રત તરીકે અહિંસાનો નિર્દેશ કરીએ છીએ. અન્ય રીતે વિચારતાં મહાવ્રતા ત્રણ છે. એમ સૂયગડ (સુય. ૧, અ. ૧૦, સુ. ૨)ની શીલાકસૂરિષ્કૃત ટીકા તેનાં જણાય છે. સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહુ તે શીલાંકસૂરિ ‘અદિન્ત” સમજાવતાં કહે છે કે અદત્તાદાનના નિષેધથી પરિગ્રહના નિષેધ આવી જાય છે, અને અપરિગ્રહીતનુ સેવન થતું નથી એટલે અબ્રહ્મચર્ય ને પણ નિષેધ કહેવાયેા છે. આ ઉપરથી આપણે ભડાવ્રત ત્રણ છે એમ કહી શકીએ. એ ત્રણ મહાવ્રતો તે સર્વ પ્રાણાતિપાતથી વિરમણુ, સ મૃષાવાદથી વિરમણ અને સર્વ અદત્તાદાનથી વિરમણુ છે.
ત્રણૢ યામ—કેટલાક એવી ગેરસમજ ધરાવે છે કે પહેલા
