________________
૫. જ્ઞાન અષ્ટક
[૩૧
(૧) રૂવ – જેમ ચૂ-ડુકકર વિ-વિષ્કામાં મ–મન બને છે (તેમ) અજ્ઞા–અજ્ઞાની વિર–ખરેખર ! –અજ્ઞાનમાં (મન થાય છે.) ટૂ–જેમ મ-હંસ મા-માનસરોવરમાં નિ–અત્યંત લીન બને છે, તેમ) જ્ઞાની-જ્ઞાનવંત જ્ઞાનેજ્ઞાનમાં (અતિશય મગ્ન થાય છે.)
(૧) જેમ ભૂંડ વિષ્કામાં મગ્ન બને છે, તેમ અજ્ઞાની–સ્વપરના વિવેકથી રહિત જીવ ખરેખર અજ્ઞાનમાં-પુદ્ગલદ્રવ્યમાં મશગૂલ બને છે. જેમ હંશ માનસરોવરમાં અત્યંત મશગૂલ બને છે, તેમ જ્ઞાની–સ્વપરના વિવેકવાળો જીવ જ્ઞાનમાં–આત્મસ્વરૂપમાં અતિશય લીન બને છે. निर्वाणपदप्येक भाव्यते यन्मुहुर्मुहुः । तदेव ज्ञानमुत्कृष्ट निर्बन्धो नास्ति भूयसा ॥२॥
(૨) પડ્યું –એક વિ - પણ નિ. –મોક્ષનું સાધનભૂત પદ મુ.-વારંવાર મા-વિચારાય છે તહેવ -તે જ જ્ઞાનં – જ્ઞાન ૩. – શ્રેષ્ઠ છે. . – ઘણું જ્ઞાનને નિ.– આગ્રહ ના–નથી.
(૨) મેક્ષના સાધનભૂત એક પણ પદની જે વારંવાર ભાવના–આગમ અને મૃતયુક્તિથી મનન ૨૧ આવા પ્રકારના ચિંતન-મનને નિદિધ્યાસન કહેવામાં
આવે છે. निरन्तरं विचारो यः श्रुतार्थस्य गुरोर्मुखात् । तन्निदिध्यासनं प्रोक्तं तच्चैकाग्रयेण लभ्यते ।