________________
पइवग्गणं अणंता, अणुअ पइअणु अणंतपज्जाया । एयं लोयसरूवं, भाविज्जइ तहत्ति जिणवुत्तं ॥ १५० ॥
અર્થ: દરેક વર્ગણા અનંતા અણુ-પરમાણુઓની બનેલી છે, દરેક અણુ (પરમાણુ)ના અનંત પર્યાયો છે. આ પ્રમાણેનું જિનેશ્વર ભાષિત લોકસ્વરૂપ તહત્તિ-સત્ય છે એમ ભાવવું. (૧૫૦) (આ હકીકતની શ્રદ્ધા કરવી તેજ સમકિતીનું લક્ષણ છે.) (૫) આ જીવ સર્વ સ્થાને ઉપજેલો ને મરણ પામેલો છે
ण सा जाइ ण सा जोणी, ण तं ठाणं ण तं कुलं । ण जाया न मुआ जत्थ, सव्वे जीवा अणंतसो ॥ १५१ ॥
અર્થ : એવી કોઈ જાતિ નથી, એવી કોઈ યોનિ નથી, એવું કોઈ સ્થાન નથી અને એવું કોઈ કુળ નથી કે જ્યાં સર્વે જીવો અનંતી વાર ઉત્પન્ન થયા ન હોય કે મરણ પામ્યા ન હોય. (૧૫૧) (ચૌદ રાજલોકમાં દરેક પ્રદેશે આ જીવે અનંતા જન્મ મરણ કર્યા છે.) (6) એક મુહૂર્તમાં નિગોદ કેટલા ભવ કરે? पणसठ्ठि सहस्साइं, पंचसया चेव तह य छत्तीसा । खुल्लाग भवगहणा, एगमुहुत्तम्मि एवइया ॥ १५२ ॥
અર્થઃ નિગોદની એક જીવ એક મુહૂર્ત (બે ઘડી)માં પાંસઠ હજાર, પાંચસો અને છત્રીશ ક્ષુલ્લક (નાનામાં નાના) ભવ ગ્રહણ કરે છે. (૧૫) એક મુહૂર્તમાં ૧૬૭૭૭૨૧૬ આવળી હોય છે. ક્ષુલ્લક ભવ ૨૫૬ આવળીનો હોય છે, તે અનુસાર આ ગણત્રી કરેલી છે. એક શ્વાસોચ્છવાસમાં ૧ણા ભવ કરે છે.
(૯૦) સમકિતની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ अंतमुहत्तोवसमो, छावलि सासाण वेयगो समओ। साहियतित्तीसायर, खओ दुगुणो खओवसमो ॥ १५३ ॥
રત્નસંચય - ૨
