________________
સાર જ્ઞાન મેળવવું તે છે, જ્ઞાનનો સાર સંયમ ગ્રહણ કરવું તે છે અને સંયમનો સાર નિર્વાણ - મોક્ષ થાય તે છે. (૪૭૦-૪૭૧)
(૨૯૦) કોનો જન્મ નિષ્ફળ છે ?
न कयं दीणुद्धरणं, न कयं साहम्मियाण वच्छलं । हिययम्मि वीयरागो, न धारिओ हारिओ जम्मो ॥ ४७२ ॥
.
અર્થ : જેણે દીનજનોનો ઉદ્ધાર કર્યો નથી, સાધર્મીજનોની વત્સલતા (ભક્તિ) કરી નથી અને હૃદયમાં વીતરાગ દેવને ધારણ કર્યા નથી, તે મનુષ્યભવને હારી ગયો છે - તેનો મનુષ્યજન્મ નિષ્ફળ છે. (૪૭૨) (૨૯૧) ઉત્તમ મનુષ્ય કેવા હોય ?
अलसा होउ अकज्जे, पाणिवहे पंगुला सया होउ । परतत्तिसु अ बहिरा, जच्वंधा परकलत्तेसु ॥ ४७३ ॥
અર્થ : સજ્જનો અકાર્ય કરવામાં આળસુ, પ્રાણીનો વધ કરવામાં સર્વદા પંગુ, પરની પંચાત (અવર્ણવાદ વિગેરે) સાંભળવામાં બિધર અને પરસ્ત્રી ઉ૫૨ કુદૃષ્ટિ કરવામાં જન્માંધ હોય છે. (૪૭૩) (અર્થાત્ એ ચારે બાબતમાં આળસુ, પંગુ, બધિર ને અંધની જેમ પ્રવૃત્તિ રાખવી.)
(૨૯૨) આદરવા યોગ્ય અને ત્યાગ કરવા લાયક - વસ્તુઓ
सत्त सया व ंति, सत्त न मुच्चंति सत्त मुच्चंति । सत्त धरिज्जंति य मणे, सत्तं न वीससीयव्वं ॥ ४७४ ॥
અર્થ : સાતને હંમેશાં વૃદ્ધિ પમાડવા, સાતનો ત્યાગ ન ક૨વો, સાતનો ત્યાગ કરવો, સાતને મનમાં ધારણ કરવા અને સાતની ઉપર વિશ્વાસ ન કરવો. (૪૭૪) (આ પાંચે પ્રકારના સાત સાત વાના બતાવવામાં આવ્યા છે.)
રત્નસંચય ૦ ૨૦૩
