________________
(વિધિ) પ્રથમ પ્રગટ કર્યો છે. શ્રી ઋષભદેવ સ્વામીને બાર માસ સુધી શુદ્ધ ભિક્ષા મળી નહીં, છેવટ ભગવાનને જોઈ શ્રેયાંસકુમારને જાતિસ્મરણ થયું, તેથી તેણે ભગવાનને પ્રથમ પ્રાસુક ભિક્ષા આપી તથા આવા વેષવાળા સાધુઓને કેવી રીતે અને કેવી ભિક્ષા આપવી? એ સર્વ વિધિ સર્વ લોકોને તેણે બતાવ્યો - શીખવ્યો. ત્યારથી આ ભરતક્ષેત્રમાં સુપાત્રદાનનો વિધિ પ્રચલિત થયો. તેથી શ્રેયાંસકુમાર મોક્ષના અધિકારી થાય તેમાં આશ્ચર્ય નથી.) (૪૬૨) (૨૮૩) સુપાત્રને અયોગ્ય દાન આપવાનું માથું ફળ
अमणुन्नभत्तपाणं, सुपत्तदिन्नं भवे भवे अणत्थाय । जह कडुअतुंबदाणं, नागसिरिभवम्मि दोवइए ॥ ४६३ ॥
અર્થ : જો સુપાત્ર (સાધુ)ને અમનોજ્ઞ-અયોગ્ય ભક્તપાનનું દાન આપ્યું હોય તો તે ઘણા ભવો સુધી મોટા અનર્થને માટે થાય છે. જેમ દ્રૌપદીએ પૂર્વે નાગશ્રીના ભાવમાં સાધુને કડવા તુંબડાનું શાક વહોરાવ્યું હતું તેમ. (૪૬૩) (તે શાક પરઠવવાની ગુરૂની આજ્ઞા છતાં પઠવતી વખતે તે શાકના એક બિંદુ વડે ઘણા જીવોનો વિનાશ થતો જોઇ તે તપસ્વી સાધુએ અન્ય જીવો પરની દયાને લીધે પોતાના શરીરમાં જ તે સર્વ શાક પરઠવી દીધું અને તરત જ સમાધિમરણ વડે મરણ પામીને તે સ્વર્ગે ગયા. પાછળથી આ વૃત્તાંત જાહેર થતાં નાગશ્રીના પતિ વિગેરેએ તેણીને વિડંબનાપૂર્વક કાઢી મૂકી. તે જ ભવમાં તે અતિ દુઃખ પામી અને ત્યારપછી પણ ઘણા ભવો તેણે નારકી અને તિર્યચના કર્યા. વિગેરે વિગેરે અનેક પ્રકારનાં ઉગ્ર દુઃખો તેને ભોગવવા પડ્યા. માટે જે દાન આપવું તે શુદ્ધ અને યોગ્ય આપવું એ આ ગાથાનો ઉપદેશ છે.) (૨૮૪) ધર્મના અર્થી તથા તેના દાતારની અલ્પતા
रयणत्थिणोऽवि थोवा, तदायरोऽवि य जहव लोगम्मि । इअ सुद्धधम्मरयण-त्थि दायगा दढयरं नेया ॥ ४६४ ॥ અર્થ : રત્નના અર્થી થોડા મનુષ્યો જ હોય છે એટલે કે રત્નને
રત્નસંચય - ૨૦૦
