________________
२४
हैमलघुप्रक्रियाव्याकरणे
સ્મૃતિ અર્થવાળા ધાતુ ઉપપદમાં હોતે છતે અન દ્યતન ભૂતકાળમાં ધાતુથી ભવિષ્યન્તીનાં પ્રત્યયે લાગે છે પરંતુ ચરુ ને વેગ ન હોય તે
હે સાધુ તમને યાદ છે સિદ્ધગિરીમાં આપણે તપસ્વી હતા અને પ્રગ હોય તે હયસ્તીનાં પ્રત્યય લાગે.
રૂવા ઘાતોઃ સર્વ પ્રત્યવાદ પાછાણા धात्वर्थानां विशेषणविशेष्यभावे सति अयथाकालमपि प्रत्ययाः साधवः स्युः । विश्वद्दश्वाऽस्य पुत्रो भविता । भावि कृत्यमासीत् ।
ધાતુનાં અર્થને વિશેષણ અને વિશેષ્યનો સબંધ હેતે છતે અયથા કાળનાં પ્રત્યે પણ સિદ્ધ થાય છે.
દાખલાને અર્થ– આને પુત્ર વિશ્વને જેનાર થશે.
થનાર, કામ હતુ તે આ બંનેમા અયથા કાળ છે. છતાં સિદ્ધ થઈ શકે છે.
॥३९॥ प्रचये नवा सामान्यार्थस्य ५।४।४३॥
धात्वर्थानां च समुच्चये गम्ये सामान्यार्थस्य धातोःसंबन्धे सति धातोः परौ हिस्वौ तध्वमौ च तद् युष्मदि वा स्याताम्। वीहीन् वप लुनीहि पुनीहि इत्येवं यतते यत्यते वा । पक्षे
