________________
૯૮
શ્રી તીર્થકર દેવ પામે છે. તેમાં ગુણસ્થાને સર્વજ્ઞતા હોય છે તે મોક્ષમાર્ગનું ફળ છે.
મેહનીયકર્મ હણાતાં જ્ઞાનાવરણીય, દર્શનાવરણીય અને અંતરાય એ ત્રણ કર્મપ્રકૃતિ અંતર્મુહૂર્તમાં યુગપત્ (એક સાથે જ) હણાઈ જાય છે. પ્રભુ હવે સર્વજ્ઞ અને સર્વદશી બને છે. આ સગી-કેવળી નામનું તેરમું ગુણ સ્થાન છે. કેવળ-જ્ઞાન પ્રગટ્યું તે જ્ઞાનકલ્યાણક છે.
સૌધર્મ ઈંદ્રને વિશેષ ચિન્હો વડે જાણકારી થાય છે કે ભગવાન તીર્થંકરદેવ સર્વજ્ઞ બન્યા છે. પ્રભુની સાધના અને છસ્થાવસ્થા સમાપ્ત થઈ છે. ઈંદ્ર તથા અન્ય દેવે તત્કાળ ભગવાન પાસે આવે છે અને તપ-કલ્યાણકની પેઠે આ કેવળજ્ઞાન કલ્યાણક દેવે અને મનુષ્ય અત્યંત ઉત્સાહુ અને આનંદપૂર્વક ઊજવે છે.
સમવસરણ ઇંદ્રની આજ્ઞાથી કુબેર, ભગવાનની ધર્મસભાનું નિર્માણ કરે છે. તેમાં સભામંડળની રચના થાય છે. તીર્થકરની સભામાં દેવ-દેવીઓ, શ્રાવક-શ્રાવિકા ઉપરાંત પશુ-પક્ષીઓ પણ આવે છે. રાજા છે કે રંક હો, શેઠ હે કે નોકર હો, અમીર હો કે ગરીબ હો, માનવ હો કે પશુ છે, સર્વને ભગવાનના સસરણમાં આવીને ભગવાનની વાણી સાંભળવાને સમાન અધિકાર છે. બધા સાથે બેસીને શ્રવણ કરે છે અને સર્વે પ્રાણીઓ પિતપોતાની ભાષામાં સમજી જાય છે. કેઈને ભગવાનની વાણી પ્રત્યે શંકા ઊપજતી નથી.
