________________
૪૨
સમ્યગ્દર્શન કેવી રીતે પ્રગટે ?
| .
આત્માનુભૂતિ સમ્યકત્વની સંપ્રાપ્તિ માટે અંતસ્તત્સુખી સ્થિતિ થવી આવશ્યક છે. સમ્યગ્દર્શન સ્વાશ્રયથી જ ઉદ્ભવેલા નિર્મળ પરિણમે છે. અસંખ્યાત પ્રદેશી આત્મા અનંત ગુણે યુક્ત છે અને એકેક ગુણમાં અનંત સામર્થ્ય ભરેલું છે એવા અદ્દભુત વૈભવવાળા આત્માને મહિમા આવે ત્યારે પરિણતિ સ્વાશ્રય તરફ ઝૂકે. ત્રિકાળી પ્રવની સન્મુખતાથી અર્થાત જ્ઞાનસ્વભાવી આત્મા સાથે સંધિ કરતાં, આત્મસન્મુખ થતાં, જ્ઞાનને પર્યાય એક અખંડ, ધ્રુવ ચૈતન્ય નિજ દ્રવ્યમાં જ જ્ઞાનને એકાગ્ર કરે છે.
હવે આ જ્ઞાનની ધ્રુવ ચૈતન્ય સાથે સંધિ થયા પહેલા તે સાધક–આત્મા સ્વાનુભવમાં જવા ઈચ્છે છે ત્યારે શુદ્ધ નયને આશ્રય કરીને દઢ સંકલપ કરે છે કે, “હું ભૂત, ભાવિ, વર્તમાનના સમસ્ત કર્મોથી ભિન્ન છું, મેહરહિત છું અને નિર્વિકલ્પ ચૈતન્ય માત્ર આત્માના શરણે જાઉં છું. હું જ્ઞાયક શુદ્ધસ્વભાવી છું, અબદ્ધ છું, એક છું, નિચળ છું, અભેદ-સામાન્ય છું “આ પ્રમાણે સવિકલપ ભાવના ભાવે છે.
એ પ્રમાણે ભાવના કરતાં સ્વરૂપમાં જામી જાય છે, રમણ કરે છે અને લીનતા કરે છે. સમસ્ત વિકલપો અસ્ત પામી જાય છે. આત્મા પિતામાં, પિતા વડે, પિતાના માટે પિતાને ધ્યાવે છે, ત્યારે સ્વાનુભૂતિ પ્રગટ કરી લે છે. સ્વભાવ સન્મુખ થવાથી અને તેમાં એકાગ્રતા કરવાથી એક
