________________
કરતાં વધારે અક્ષર બાલવાથી કે અનર્થ થાય છે–એ સમજવા માટે એક લૌકિક-કથા જાણવા જેવી છે. આ કથા લૌકિક છે. કદાચ તે કાલ્પનિક પણ હોઈ શકે ! પરંતુ આપણે જે સમજવું છે, એ સમજવામાં ઉપયોગી થઈ પડે. એવી હોવાથી જાણવા જેવી છે –
એક હતું સરોવર. એનું પાણી ચમત્કારી હોવાથી એ સ્થાન “કામિક-તીર્થ તરીકે પ્રસિદ્ધ હતું. એ સરોવરની પાળે એક વંજુલ નામનું ઝાડ હતું. આ ઝાડ ઉપર ચડીને જે કઈ પશુ-પંખી સરોવરમાં પડતું મૂકતા, તે તે તેમાં પડતાની સાથે જ માણસ બની જતાં; અને જે કંઈ માણસ આ સરોવરમાં પડતું મૂકતા તે દેવ બની જતાં ! એ ઝાડ, અને સરોવરમાં આવી વિશેષતા હતી. સાથે-સાથે એનો બીજે પણ એ એક અવળો પ્રભાવ હતો કે- માણસમાંથી દેવ બનેલે તેનાથી પણ કાંઈક અધિક પામવાના લેભથી લપેટાઈને બીજી વાર સરોવરમાં પડતું મૂક્ત. તે એ ફરી માણસ બની જતો અને પશુ-પંખીમાંથી માણસ બનેલ જે બીજીવાર સરોવરમાં પડવાને લેભ કરતે, તે એ માણસ ફરી પાછો પશુ-પંખીની જ કાયા પામી જતે. ત્રીજીવાર પડતું મૂકનાર માટે એને કોઈ પ્રભાવ ન હતો !
આવા ચમત્કારી આ સરોવરના કિનારે એકવાર એક માનવ પતિ-પત્ની આવ્યા અને દેવ બનવાની ઈચ્છાથી એમણે ઝાડ ઉપર ચડી સરેવરમાં ઝંપલાવ્યું. વળતી જ પળે તેઓ દેવ-દેવી બનીને બહાર આવ્યાં. એમની દેદીપ્યમાન
