________________
૧૩૫
હંમેશાં કાઉસગ્ગ ધ્યાનમાં રહે છે. પગ વાળીને જમીન ઉપર બેસતા નથી. નિદ્રા પણ કરતા નથી. ઘોર તપ કરીને તેમજ ઘર પરિષહ અને ઘોર ઉપસર્ગોને (પીડાઓને) સમતા પૂર્વક સહન કરીને કેવળજ્ઞાન મેળવે છે.
પિતાને કેવળજ્ઞાન ન થાય ત્યાં સુધી પ્રભુ માટે ભાગે મૌન જ રહે છે. કોઈને પણ ધર્મને ઉપદેશ આપતા નથી અને કેઈને દીક્ષા પણ આપતા નથી.
પ્રભુને જ્યારે કેવળજ્ઞાન થાય છે ત્યારે દેવતાઓ આવીને સમવસરણ રચે છે. તેમાં બેસીને તીર્થંકરદેવ ભવ્ય જીવેના કલ્યાણને માટે ધર્મને ઉપદેશ આપે છે. અનેક જીને ભવસમુદ્રથી તારવાને માટે તીર્થની સ્થાપના કરે છે. ચાર પ્રકારના સંઘની સ્થાપના કરે છે. | તીર્થંકરદેવ જ્યારે દેશના આપે છે ત્યારે દેવલેકમાંથી ઈન્દ્રો અને કરડે દેવ-દેવીઓ પણ પ્રભુની અમૃત જેવી મીઠી વાણી સાંભળવા આવે છે. પ્રભુની વાણી સાંભળવા પશુ-પંખીઓ પણ આવે છે. | તીર્થ કરદેવ ૩૪ અતિશયવાળા હોય છે. તેમનાં વચનના અતિશયને કારણે તેમની વાણું પશુ-પંખી વગેરે સર્વ જીવને પિત-પોતાની ભાષામાં સમજાય છે.
પ્રભુની વાણી ૩૫ ગુણવાળી હોય છે અને તે એક જન સુધી સંભળાય છે.
કેવળજ્ઞાન થયા પછી પ્રભુ હમેશાં અષ્ટપ્રાતિહાર્યથી યુક્ત હોય છે.
