________________
દાન પ્રકરણ ૧
૪૭. આપી શકે. કારણ કે તેઓ જ આત્માનું અને કર્મનું સ્વરૂપ યથાશક્તિ સમજાવી શ.
અધ્યાપકે અથવા ઉપાધ્યાયે પિતે ભણેલા ગંભીર અર્થવાળા પુસ્તકે વંચાવવા, તેનું વિવેચન કરી બતાવવું અથવા તે પુસ્તકોના અર્થ વિષે શોતાના મનનું સમાધાન કરી આપવું, જરૂર હોય તે તે પુસ્તકે ભણવા માટે આપવા વગેરે ધર્મશાન દાનના પ્રકારે છે.
જ્ઞાન લેનારની અગવડતાઓ મટાડવી અને તેને જ્ઞાન લેવાની ઉચિત સગવડતા કરી આપવી એ ખાનદાનનું મોટામાં મોટું લક્ષણ છે. કારણ કે જે મનુષ્ય પોતે જ્ઞાન આપી ન શકે તે પણ જ્ઞાન લેનારને જોઈતી વસ્તુ પૂરી પાડી તેને ભણવામાં ઉત્સાહ પ્રેરે તે પણ પરમાર્થથી જ્ઞાનને દાતા જ છે.
વળી ધાર્મિક પુસ્તકનું પ્રકાશન કરી જિજ્ઞાસુ જનેમાં તેને વહેચવા, ધર્મિષ્ઠ અને ધર્મના જિજ્ઞાસુ જનેમાં ધાર્મિક પુસ્તકોની કહાણી કરવી, પરીક્ષામાં ઉત્તીર્ણ થયેલ વિધાર્થીઓને ઇનામ આપવા વગેરે પણ ધર્મજ્ઞાનદાનના પ્રકારે છે.
ધર્મિષ્ઠ, ધર્મપરાયણ મનુષ્યોને સહાયક થાય એવું દાન વિશેષ ઈષ્ટ છે.
મોક્ષાર્થે પ્રવૃત્તિ કરનારા ત્યાગી સાધુસાધ્વીને વસ્ત્ર, પાત્ર, એ, રજેહરણ, ઔષધ, રહેઠાણ, સંથારા-પથારી, અન્ન, પાણુ, સૂત્ર, શાસ્ત્ર, પુસ્તકો વગેરે પૂરા પાડવા તે પણ ધર્મદાનના પ્રકારે છે. કારણ કે તેથી સાધુસાધ્વીઓ સ્વાધ્યાય, ધ્યાન, તપ વગેરે સંયમ પિષક પ્રવૃત્તિઓને સુખપૂર્વક આચરી શકે છે. અન્નપાન વગેરેના સાધન વગરને દેહ મોક્ષને અનુકૂળ કઈ પ્રવૃત્તિ કરી શકતો નથી. માટે સાધુ સાધ્વીને
