________________
( ૩૪ )
વમાં રમવાથી તારૂ’કાંઇહિત થવાનુ નથી, તુ મનમાં જાણે છે જે હું તમામ સમજું છું, પર ંતુ તે મિથ્યા છે, કારણ જે તુ તારા આત્મકલ્યાણમાં પ્રવૃત્તિ કરતા નથી. કકલંકથી સહિત એવુ ડે ચેતન ! તારૂં વસવાનું સ્થાન તપાસ, તારે કયાં નિવાસ કરવાને છે? જે સ્થાનમાં તું હાલ છે તે ચંચળ છે, વિનાશી છે, ક્ષણભંગુર છે, ઘેાડા દિવસ માટે છે. આવા વિચારા હૈ જીવ ! મેહનીય કર્મીના જોરથી નહી થવાથી સાધ્ય સૃષ્ટિ ભૂલી જાય છે અને ખાવામાં, પીવામાં, પહેરવામાં, એઢવામાં, ગાડી ઘેાડા ખેલાવવામાં, માતા પિતા પુત્ર કલત્રાદિની સાર-સંભાળમાં એટલે સુધી તું ખુંચ્યા છે કે અનંત સુખનું કારણ સમ્યક્ત્વ રત્ન એકદમ નજીકમાં હેાવા છતાં મેળવી શકયા નથી. ભાગ્યહિનને ઉત્તમ વસ્તુ હાથમાં આવી શકે જ નહી. તે બાબત શાસ્ત્રકારે કહ્યું છે જે—
जह चिंतामणिरयणं, सुलहं नहु होइ तुच्छविहवाणं । गुणविहववज्जिया, जीयाणं तह धम्मरयपि ॥
અ—જેમ તુચ્છ વૈભવવાળા પુણ્યરહિત જીવેશને ચિંતામણિ રત્ન સુલભ ન હોય, તેવીજ રીતે ગુણુરૂપી વેસવે કરી રહિત જીવાને ધરત્ન પણ સુલભ ન જ હાય.
વિવેચન—પુણ્યરહિત જીવા મજુરી ઘણી કરે, શરીરે કલેશ ઘણા સહન કરે, સ્વદેશ છેાડી પરદેશ જાય, ટાઢ, તાપ, ભુખ, તૃષા વિગેરે અસહ્ય કષ્ટો સહન કરે, છતાં તે કનેા આઠમા ભાગ પણ ધર્મ સાધનમાં કષ્ટ નહી કરતાં બ્યથ જન્મ ગુમાવે છે. ધર્મરત્નને મેળવી શકતા નથી. તે આ જીવાની ઘણીજ ઘેલછા–મૂર્ખાઈ નહીં તેા ખીજી શું સમજવું ? જુઓ ! સુયગડાંગ સૂત્રકાર ઉપદેશ દેતાં શુ' બતાવે છે ?
