________________
નિર્ધારિત સમયાવધિમાં વિદ્વાનો તરફથી પ્રકાશિત વિજ્ઞપ્તિના પ્રતિભાવ રૂપે ૭૫ જેટલા સ્પષ્ટ અભિપ્રાયો ધરમપુરના રાજવીને મળવા પામ્યા. લગભગ બધા જ વિદ્વાનોએ નીચેના ભાવનો સ્પષ્ટ અભિપ્રાય વ્યક્ત કર્યો કે,
શ્રુતિ-સ્મૃતિ-પુરાણ આદિ શાસ્ત્રોમાં કોઈ પણ જગાએ પશુવધરૂપ હિંસાનું વિધાન જોવા મળતું નથી. તાંત્રિક શાસ્ત્રોમાં સુખ-શાંતિ માટે પશુ-વધ વિહિત હોવાનું જોવા મળે છે, પણ શ્રુતિ-સ્મૃતિ આદિ બહુમાન્ય ગ્રંથોમાં તો ક્યાંય આવું વિધાન વાંચવા મળતું નથી. માટે તાંત્રિકગ્રંથોની વાતને પ્રાધાન્ય ન આપી શકાય. પશુવધ ન કરવાથી રાજાપ્રજાને કોઈ પણ પ્રકારનો આપત્તિયોગ સર્જાવાની શક્યતા નથી. માટે અહિંસા પરમો ધર્મ આ સૂત્રની સત્યતા સ્વયંસિદ્ધ ગણી શકાય.
અહિંસાપ્રેમી રાજવીએ અનેક દૈનિકોમાં વિજ્ઞપ્તિ છપાવવાનો જે પ્રયાસ કર્યો હતો, એ ધાર્યા કરતાં વધુ સફળ થયો હતો અને પોતાની ધારણા મુજબની જ ફલશ્રુતિ આવી હતી. એનો રાજવીને મન અત્યાનંદ હતો. ધર્મના નામે થતી હિંસા પર કડક પ્રતિબંધ મૂકીને “અહિંસા પરમો ધર્મ ની ઠેરઠેર પ્રતિષ્ઠા કરવાના મનોરથની સિદ્ધિ મેળવવી હવે રાજવીને હાથવેંતમાં જણાવા માંડી. એમણે વિદ્વાનોના મંતવ્યો ટાંકીને એક એવું નિવેદન પ્રકાશિત કર્યું કે, જેના પ્રભાવે ધરમપુરમાં દશેરાના દિવસે થતી
પાડા-વધ'ની હિંસાને તિલાંજલિ આપવાની જાહેરાત ઢોલ પીટીને રાજવીએ કરાવી. આની પરથી બોધપાઠ લઈને અનેક રાજવીઓએ પણ પોતાના રાજ્યમાં થતા પશુવધ પર પ્રતિબંધ મૂકવાનું પ્રશંસનીય પગલું ઉઠાવ્યું.
ધર્મના નામે થતી હિંસા પર પ્રતિબંધ મૂકવાની વિક્રમસર્જક સિદ્ધિ મેળવવા બદલ ધરમપુરના રાજવી મોહનદેવજી ઠેર ઠેર બહુમાનના પાત્ર બન્યા. એમાં પણ સુરત શહેરની પ્રજા તરફથી સન ૧૮૯૪માં ૮મી
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૪
૭૭
