Page Text
________________
દ્વારા પીઢવે. ]
ઢેઢે પીટવા, લાકમાં જાહેર કરવું; ખુલ્લું
કરી દેવું.
ter
કેમ-તારે પેલી વાતને ઢ ઢેરા
(
ખણુખાજ કરવી.
“ રૂક્ષ્મણુિ-દેવ, એવાં ખાતરણાં કાઢવાની અને કાઇનાં ઢાંકયાં ઉધડાં જોવાની મારે કયાં ડાબા હાથની બાધા છે કે તે હું જોવા એસ. ’
સત્યભામાખ્યાન.
ઢાંક્યું ધીકલુ, અંતરની ગુપ્ત ચિતાથી બળવું; એવી કાઈ ચિંતા અથવા લાગણી થવી કે જે કાઈ તે કહી ન શકાય; કાઇને ન જણાવતાં અંતરમાં ને અંતરમાં ડોસાયાં કરવું; છાનું કાળાં બાળવું; મનમાં મળ્યાં કરવું.
tr
“ હું ઢાંકો ધીકું છું, રાત દિવસ મારા વહાલા, આપના વિયોગે નથી ચેન રે જી–'
પીટ
વાના વિચાર છે? તેમ હાય તેા કહી દે.” ઢળતા કાંઢા, ઢળતી-નમતી દોરી; સ્વતંત્રતાં–છૂટ આપવાની સરત. ઢળી પડવું, મરી જવું. ઢાંકપિછાડા કરવા, (પિછોડી કી દેવુ તે ઉપરથી. ) દેષને ઢાંકીનાખવા તજવીજ કરવી-અહાનું કાઢી દેખ ઉડાવી દેવા; છાવરવુ; વાંક-૩ને ઢાંકવે . સ્ત્રીના દેષતા ઢાંકપિછેડા કરવાથી અતીતિમાં વધારે થાય છે.
નાખી ઢાં
',
૨. માફીની રાહે હશે એમ કરી ઉડાવી દેવું; માંડી-ભૂસી વાળવું; ઢાંકી નાખવું.
ઢાંકયાં ઉઘાડાં જોવાં, સારાં નરતાં કર્મની ઢીલુ મૂકવુ, ( લાક્ષણિક ) કૃપાદ્રષ્ટિ રાખવી;
રહેમનજર રાખવી; જરા છૂટ આપવી. સામનાથ. હા, ખરેખર એમજ થચેલું; ફેાજદારના પણ ભાગ હશે. રધનાથ-તેથીજ ફાજદાર ઢીલું મૂકેછે તે. ”
"
[ ઢેડ ગુજરાતી.
ઢીલી દાળના ખાનારા, કમજોર; પાચું; નબળુ કમતાકાવાળુ.
**
યારામ.
ઢાલે તારે અન્યા, (બહાર પડવું, ઉધાહું પડવુ, જાહેરમાં આવવું એ તેના મૂળઅર્થ ઉપરથી) વગેાવાયા; લાજ આબરૂ મેલી; વક્કર ખાયે. ઢાળણી પડવી, કાપણી કાપવાને વખત થવા.
૧૧૫ )
ઢીલિ દાળ ખાનારા હિંદુ તણું માંસ નહિ ગમ્યું હશે; માટે મુસલમાન ખાળિયા પણ તું તૃપ્ત ન થઇ કશે, ”
પાણીપત.
ઢીલી ઢારી, રહેમ નજર; મરજી મુજબ કરવાની થેાડી છૂટ.
“ જ્યાં આપણી સત્તા પરિપૂર્ણ ન હોય ત્યાં ઢીલી દારી મૂકવાની જરૂર પડે છે; ૫છો જ્યારે લાગ ક્ાવે ત્યારે ગમે તે કરી
એ.
"
ગર્ભવસેન.
૨. ઢીલી છાતીનું; કમજોર; પેચુ; ન
અનુ.
મિથ્યાભિમાન નાટક. ઢેકા નમાવવા, જે માણસથી નીચાં વળીમન ઈ મહેનત થતી નથી તેને વિષે એમ ખેાલાય છે કે
“ ભાઇના ઢેકા તેા નમતા નથી. લગાર ઢેકા નમાવીને કામ તે કરો. ”
જેમાં મહેનત પડે એવા કામના સબ. ધમાં જ આમ ખેલી શકાય છે. દેડ ગુજરાતી, છેક અશુદ્ધ-સ’કર-ભ્રષ્ટ એવી ભાષાને વિષે ખેલતાં વપરાય છે.
“ અમેા ખળભળતાં તમે ખળભળાવા, ગોકુળમાં કેમ રહી શકશે।; વૃંદાવનમાં રાધિકાની સગે, અમે વિત! આનંદ કેમ કરશે!, દેવા અમચી વારકાં,
| SR No. | 023264 |
| Book Title | Rudhi Prayog Kosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhogilal Bhikhabhai Gandhi |
| Publisher | Gujarat Varnacular Society |
| Publication Year | 1898 |
| Total Pages | 378 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 29 MB |