Rudhi Prayog Kosh

SR No.: 023264
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhogilal Bhikhabhai Gandhi
Publisher: Gujarat Varnacular Society
Publication Year: 1898
Total Pages: 378
Language: Gujarati
Classification: Dictionary
File Size: 29 MB

Page 12

અડધી રાતે-).
[ અણુવિ
આખલે
અડધી રાતે કૂવામાં ઉતરે તેવું, જે વખતે અડા દેવા, ફલાણો તો કામમાં અડા પણ
જે કામ કહીએ તે કરે એવું; અડી વેળાએ | દેતું નથી એટલે કામને અડતા પણ નથીસહાય થાય એવું ગમે તેવું જોખમનું અને | બીલકુલ કામ કરતો નથી. ગમે તેવી મુશ્કેલીનું કામ ગમે તે વખતે અડિયલ ટહુ, (અડિયલ હઠીલું, અડ કરનાર કરવા તત્પર થતું; (અડધી રાતને સમય છે
એવા યદુ ઉપરથી) કહ્યું ન માને અને ઘણે બારીક અને કૂવામાં ઉતરવું એ ઘણું |
ચાલતાં ચાલતાં ઘણું વાર અટકી પડે એવા જોખમ ભરેલું તે ઉપરથી)
છે હઠીલા માણસને માટે વપરાય છે. અડધું અંગ, ઝી; પિયા. ૨. સહાયકારી.મિત્ર. અહીવેળાની ઢાલ, (ઢાલગરક્ષક, ) સહાય અડધું અડધું થઈ જવું, કોઈ પ્યારા મા
કરી શત્રુથી રક્ષણ કરે તેવું માણસ, નામ ણસને દેખી હર્ષઘેલા થવું; અતિશય હર- |
મા ઉથલા થવું; અતિશય ઉર- | અથવા કામ. ખાઈ જવું, પ્રેમઘેલા બનવું.
- અડીને વખત, બારીક પ્રસંગ; અણીને અડધું થઈ જવું, અંગ સૂકાઈ જવું, (ચિં- | પ્રસંગ. તાથી, ભયથી કે અતિશય કામના બોજાથી) અડકદડકીઓ, બંને પક્ષથી ન્યારો રહી
આ અવિશ્વાસમાં અને અંતર્ભયમાં અને તે પોતાની મરજી માફક પક્ષમાંના કોઈને મદદ માત્ય અર્થો થઈ ગયો.”
કરનાર. ૨. વધારાને તગેડી દડાની રમતમાં)
સરસ્વતીચંદ્ર, અડાલ કાટલું, જુઓ અંટાળ કાટલું, ૨. અધમુઉં થવું. (ભારથી) “માર ખાઈ અઢાર બાબુ, લુચ્ચાઓનું ટોળું.
ખાઈને હું તે અધ થઈ ગયે.” અઢાર વાંકાં હેવાં, (ઊંટના અઢારે વાંકાં, ૩. હારી થાકી બેસવું. (કામ કરીને) |
એ કહેવત ઉપરથી) કોઈમાણસ ઢંગ ધડા અડધે શુકને, શુકનની દરકાર રાખ્યા વિના;
વગરનું-ઠામ ઠેકાણું વિનાનું-ભલીવાર વિ. કહેતાં વાર; કહ્યું કે તરતજ; વગર વિલંબે.
નાનું હોય તેને વિષે બોલતાં એમ વપરાય “તેઓને પ્રેરેએ વીરવિધાના - છે કે “એનામાં અઢાર વાંકાં છે. નવડે છેકર્યા તેથી એ બાપડા વીર ત્યાર અઢાર વિશા. ઘણુંજ; પ્રમાણ કરતુાં વધારે. પછી સદા પ્રોસ્પેરોને કામે અડધે શુકને
તેને ઘેર અઢાર વિશા દરિદ્ર છે.” આવી ઉભા રહેતા.”
અંટેળ કાટલું, (અણુન્તલ+કાટલું, તેલ શે. કથાસમાજ.
વગરનું કાટલું, મનમાનતું-સતોષકારક કામ અડધે છે, (વાંકામાં) અડધે ઘેલ છે.
કરી ન શકે તેવું માણસ કે વસ્તુ. અડધો પાયો એ છો, કમ અલ; સાડા
અણદેણું રહેવું, (અણ દેહ્યું-હ્યા વગત્રણ પાયા; ગાંડું; અદકપાંસળી; અક્કલ
રનું તે ઉપરથી) જરૂરનું કામ અટકી પડવું. વિનાનું, ઢંગધડા વિનાનું. કચરાને ચૂલાશંકર બનેમાં અડધે પા
કનમાલિકા,-(નિશ્વાસ નાખી, ત્યારે થો ઓછો છે.”
સખિ, આપણે ત્યાં ગયા વગર શું અણહ્યું સાસુવહુની લડાઈ ! રહ્યું છે? એમનું સુખ એજ ભગવે.” અડવા શેઠ, (અડવું ઘરેણાં ગાંઠા સિવાયનું
સત્યભામાખ્યાન. ભવાઈમાં વાણિયાને અડે કહે છે તે અણવિ આખલે, મસ્તાની સાંઢ; અણઉપરથી) એલીયા વાણિયાને વિષે બોલતાં ઘડ; સંસારના ટપલા ખાઈ ઘડાયો ન હોય વપરાય છે.
એ બે ફિકર. એ બે ફિકરાઈથી મસ્તાન