________________
૪૦
પણ વિચક્ષણ પતિરંજનકુશળ શ્રી પ્રિયંગુમતિએ તે ભાવને ઓળખીવિચારીને પતિની ઈચ્છા પૂર્ણ કરવા ખાતર પેલી સ્ત્રીની સાથે લગ્ન કરાવી પિતાના સ્વાર્થને ભોગ આપવારૂપ અનુપમ પતિવ્રત્ય ધર્મનું પાલન કર્યું.
શ્રી કામેગજેન્દ્ર '
રામાર પિતાની મનધારણ આ રીતે સરળતાપૂર્વક પાર પડવાથી વિષવરસના આનંદમાં મગ્ન થઈ તે નવપરિણીત સ્ત્રી સાથે અનેક પ્રકારની કીડા કરવા લાગ્યો, તે સ્ત્રી પણ ઉત્તમ કુળના .
વિશિષ્ટ સંસ્કારોથી વાસિત હેવાના કારણે શ્રી કામગજેન્દ્રનું પતિવ્રતાને ઉચિત ગ્ય સુંદર વર્તનથી નવપરિણીત સ્ત્રીને પતિના મનને વશ કરવા લાગી કારણ કે વચન આપવું ઉત્તમ જનેની ઉત્તમતા કયાંય છાની
રહેતી નથી, તેવાઓની સંમતિથી તે જગતના સામાન્ય ગણાતા પદાર્થો પણ શ્રેષ્ઠ નિવડે છે, જેમકે પારસમણિના સંપર્કથી લોઢું કંચન બની જાય છે, વાતિ નક્ષત્રના જળના સંગથી છીપલીમાંથી મોતી પેદા થાય છે, ગાય વિગેરેના સુખમાં પડવાથી પાણી પણ પોષક તત્ત્વથી ભરપૂર દૂધપણે પરિણમે છે, તથા સારી કે નરસી સેનતથી સારાં માઠાં ફેલો કેવી રીતે પ્રાપ્ત થાય છે તે ઉપર પ્રભાકદની વાત જગપ્રસિદ્ધ છે.
વળી ઉત્તમ પુરુષે સદાકાવ બીજાઓની સાથે પ્રેમભર્યો જ વાવ કરે છે, અને હનપ્રકૃતિવાલા ડગલે પગલે સામાના વર્તનને કલહનું કારણ બનાવી મૂકે છે જેમ કે નાના પણ ચંદ્રને સંકર હીરા માથા પર ધારણ કરે છે, અને એળે કળાએથી ખીલેલા સંપૂર્ણ પણ ચંદ્રને રાહુ ગળી જવાની ઉદ્ધતાઈ કરે છે આ ખરેખર કરે છે. આ ખરેખર સવભાવતઃ સારા નરસાં બીજાને જ પ્રતા૫ છે. એટલે કે શ્રી કામગજેન્દ્રકુમારના મનનું આધિપત્ય મેળવવામાં તે નવપરિણીત સ્ત્રીને ઉત્તમ સ્વભાવ જ મુખ્ય કારણ હતું.
૧ આ વાત પાછળ ચોથા પરિશિષ્ટમાં જૂઓ;
