________________
--- ૩૦
વળી વિહરમાણ વિભુ શ્રી સીમંધરસ્વામી દેવેન્દ્રોએ ભક્તિભાવથી રચેલા શ્રી સમવરણમાં ચતુર્મુખ સ્વરૂપે જન્મ, જરા, મરણના
ત્રિવિધ તાપથી સંતપ્ત થએલા સંસારના પ્રાણિઓને ધર્મદેશના પરમ શાંતિપ્રદ ધમના દેશના આપી તે સમયે જગન્ના
પ્રાણિઓને ધર્મની સુમધુર દેશના આપનાર તીર્થંકરપ્રભુ સ્વયં-પિતે પણ ચાર ગતિ અને ચાર કષાયના તાપથી અળગા થયા છે તે સૂચવવા જ ખરેખર ભકિતવિનમ્ર દેવેન્દ્રોએ પ્રભુ ચતુમુખ દેખાય તેવી અતિશયસંપન્ન વ્યવસ્થા કરેલી.
આ પ્રસંગને આગળ કરી રાસકાર અતુલ પકારી તીર્થકર પરમાભાની સુમધુર શાંતિપદ ધર્મદેશનાની ચારમયતાને પ્રાસંગિક વર્ણવે છે કે
| તીર્થ કર પ્રભુની વાણી જુદા જુદા દેશ-ક્ષેત્રાદિમાં પ્રભુવાણીની ઉત્પન્ન થયેલ સર્વ પ્રાણિઓને અનુકૂલરૂપે પરિણમહત્તા વાળી હોય છે, તથા નિરંતર પ્રહરો સુધી સાંભળવા
છતાં અરુચિ કે કંટાળા જેવું ન જણાય તેવા અદ્ભુત સુમધુરતા ગુણવાળી પ્રભુની વાણી તનમનમાં એવી અજબ લીનતા પ્રગટ કરે છેકદાચ તીર્થંકર પ્રભુ દેશના દેવા માંડે અને શ્રોતા આખી જિંદગી એક જ આસને બેસી સાંભળે છતાં ભૂખ તરસ કે પરિશ્રમના દુ:ખની ખબર જ ન પડે, આવી અદ્ભુત ગુણવાળી પ્રભુવાણીને વધારે શું વર્ણવું? ગમે તેવા સંજારના તાપથી પીડાતા પણ પ્રાણિને પ્રભુની વાણીનું શ્રવણ માત્ર સવ દુઃખ દૂર કરી પરમ શાંતિ આપે છે. જેમાં દષ્ટાંત તરીકે શ્રી આવશ્યક નિર્યુકિત (ગા. પ૭૮)નું વૃદ્ધદાસીનું દષ્ટાંત સુપ્રસિદ્ધ છે.
૧ આનું વધુ વર્ણન શ્રી આવશ્વનિયુકિત(ગા. ૫૭૮-૫૭૯) ની હારિભકીય અથવા થલયગિરાય ત્તિમાં તથા શ્રી અભિધાનરાજેન્દ્ર કેશ ભા. ૪ “તિલ્પયર” શબ્દ પા. ૨૩૦૪ માં ૧૧૪ માં દ્વાર તરીકે વર્ણવેલ વાણુના પાંત્રીશ ગુણેના અધિકારમાં જૂઓ.
૨ આ કથા પાછળ ચાથા પરિશિષ્ટમાં જાઓ.
