Sutrarth Muktavali Part 02

SR No.: 023130
Original Sutra Author: N/A
Author: Vijaylabdhisuri, Vikramsenvijay Gani
Publisher: Labdhibhuvan Jain Sahitya Sadan
Publication Year: 2016
Total Pages: 586
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 15 MB

Page 428

४२२
अथ स्थानमुक्तासरिका अनागतेति, प्रत्याख्यानं निवृत्तिरित्यर्थः, अनागतकरणादनागतं-पर्युषणादावाचार्यादिवैयावृत्त्यकरणान्तरायसद्भावादारत एव तत्तपःकरणम् । अतिक्रान्तं अतीते पर्युषणादौ करणात् । कोटीभ्यां एकस्य चतुर्थादेरन्तविभागोऽपरस्य चतुर्थादेरेवारम्भविभाग इत्येवं लक्षणाभ्यां सहितं-युक्तं कोटीसहितं मिलितोभयप्रत्याख्यानकोटेश्चतुर्थादेः करणमित्यर्थः । नितरां यंत्रितं नियंत्रितं-प्रतिज्ञातदिनादौ ग्लानत्वाद्यन्तरायभावेऽपि नियमात् कर्त्तव्यमिति हृदयम्, एतश्च प्रथमसंहननमेवेति । आक्रियन्त इत्याकाराः प्रत्याख्यानापवादहेतवोऽनाभोगाद्याः, तैः सहितम् । अविद्यमाना आकाराः-महत्तरादयो विप्रयोजनत्वात् प्रतिपत्तुर्यस्मिस्तदनाकारम्, तत्राप्यनाभोगसहसाकारावाकारौ स्याताम्, मुखेऽङ्गुल्यादिप्रक्षेपसम्भवात् । परिमाणं संख्यानं दत्तिक वलगृहभिक्षादीनां कृतं यस्मिस्तत्परिमाणकृतम् । निर्गतमवशेषमपि अल्पाल्पमशनाद्याहारजातं यस्मात्तन्निरवशेषं निरवशेषं वा सर्वमशनादि तद्विषयत्वान्निरवशेषमिति । केतनं केतश्चिहमङ्गष्ठमुष्टिग्रन्थिगृहादिकं स एव केतकः 'तत्सहित्तं सकेतकम् । अद्धा कालः पौरुष्यादिकालमानमाश्रित्येति भावः ॥२३१।।
દાન ધર્મમાં પણ રહેલો હોવાથી હવે પચ્ચકખાણ ધર્મને કહે છે. प्रत्याज्यान ६२ . ते मा प्रमाणो...
(१) अनागत (२) अतिकान्त (3) टि सहित (४) नियंत्रित (५) स.१२. (६) सना।२ (७) परिभा पृत (८) निरपशेष (८) संत तथा (१०) अद्धा ३५...
प्रत्याध्यान भेटले. निवृत्ति...
(૧) અનાગત - ભવિષ્યકાળ સંબંધી કરાતું હોવાથી અનાગત - અર્થાત્ પર્યુષણ વિગેરેમાં આચાર્ય ભગવંતાદિનું વૈયાવૃત્ય કરવામાં અંતરાયની સંભાવનાથી પ્રથમ જ તે તપ કરી લેવો તે અનાગત તપ
(૨) અતિક્રાંત:- પર્યુષણાદિ વ્યતીત થયે છતે જે પચ્ચકખાણ કરાય તે અતિક્રાંત પચ્ચકખાણ.
(૩) કોટિ પચ્ચકખાણ - બંને કોટિથી જે પચ્ચકખાણ તે કોટિ પચ્ચકખાણ. એક ઉપવાસાદિનો અંત વિભાગ અને બીજા ઉપવાસાદિનો આરંભ એ રીતે બંને કોટિથી સહિત - યુક્ત તે કોટિ સહિત અર્થાત્ પ્રત્યાખ્યાનની મળેલ કોટિ રૂપ ઉપવાસાદિનું કરવું.
(४) नियंत्रित :- अत्यंत. यंत्रित :२६ ते नियंत्रित.... प्रतिज्ञा ४२६. हिक्सोमा दानप - બિમારી આદિ અંતરાય આવે છતે પણ અવશ્ય તે નક્કી કરેલ પચ્ચકખાણ કરે જ. તે નિયંત્રિત.. આ પચ્ચખાણ પ્રથમ સંઘયણવાળાને જ હોય છે.