Page Text
________________
શ્રાવકધર્મવિધિપ્રકરણ
૨૫
સન્મુખ રહીને, ગુરુ રજોહરણ આપે, અથવા શિષ્ય ઉક્ત દિશાની સન્મુખ રહીને રજોહરણ લે. (૫) કાલ:- પ્રતિષિદ્ધ ચૌદશ વગેરે તિથિમાં દીક્ષા ન આપવી. અપ્રતિષિદ્ધ જ પંચમી વગેરે તિથિમાં દીક્ષા આપવી. અપ્રતિષિદ્ધ દિવસોમાં પણ શુભ મુહૂર્તમાં દીક્ષા આપવી, અશુભ મુહૂર્તમાં દીક્ષા ન આપવી. (૬) નક્ષત્ર - મૃગશિર વગેરે શુભ નક્ષત્રોમાં દીક્ષા આપવી, અશુભ નક્ષત્રમાં ન આપવી. (૭) ગુણસંપત્તિ:- પ્રિયધર્મ વગેરે ગુણસંપત્તિ હોય तो ही मावी. (मा१२५ भाष्य १७८) [१२] तमेव ग्राहणीयतयोदितं श्रावकधर्म संपिण्ड्याह
सम्मत्तमूलिया ऊ, पंचाणुव्वय गुणव्वया (तिण्णि। (४चउसिक्खावयसहिओ, सावगधम्मो १२ दुवालसहा॥१३॥
[सम्यक्त्वमूलानि तु, पञ्चाणुव्रतानि गुणव्रतानि त्रीणि।
चतुःशिक्षाव्रतसहितः, श्रावकधर्मो द्वादशधा॥१३॥] "सम्मत्त" गाहा व्याख्या-सम्यक्त्वं मूलं-प्रथमं कारणं येषां तानि सम्यक्त्वमूलानि, "कमलाकृतयो वा" इति पुल्लिङ्गता। 'तुः' अवधारणे, सम्यक्त्वमूलान्येव, नहि सम्यक्त्वमन्तरेणाऽणुव्रतादिसंभवः। तदुक्तम्-“मूलं द्वारं प्रतिष्ठानमाधारो भाजनं निधिः। द्विषट्कस्याऽस्य धर्मस्य सम्यग्दर्शनमिष्यते॥१॥ [श्रा.प्र.सू.वृ.पृ.९।१:"] पञ्चेति संख्या , अणूनि-लघूनि महाव्रताऽपेक्षया व्रतानि-प्रतीतान्यणुव्रतानि। तथा गुणवतानि त्रीणि, पुल्लिङ्गता प्राग्वत्। चत्वारीति संख्या, शिक्षा-अभ्यासः तत्प्रधानानि व्रतानि शिक्षावतानि, पुनः चतुःशब्देन समासः संज्ञात्वात् प्राकृतत्वाद्वा; तैः सहितः युक्तः श्रावकधर्मोऽधिकृतः 'द्वादशधा' द्वादशप्रकारो भवतीत्यध्याहारः। इति गाथार्थः॥१३॥
સ્વીકાર કરાવવા માટે કહેલા તે જ શ્રાવકધર્મને ભેગું કરીને કહે છે - સમ્યક્વમૂલવાળા પાંચ અણુવ્રતો, ત્રણગુણવ્રતો અને ચાર શિક્ષાવ્રતો એમ બાર પ્રકારે શ્રાવકધર્મ છે.
સમ્યક્વમૂલવાળા - બાર વ્રતોનું મૂલ = પ્રથમ કારણ સભ્યત્ત્વ છે. સમ્યત્ત્વ વિના અણુવ્રતો વગેરે ન હોય. કહ્યું છે કે- “સમ્યક્ત બાર પ્રકારના શ્રાવકધર્મનું મૂલ, દ્વાર, प्रतिष्ठान (= पायो), साधार, मान सने निधि छे. ક પ્રસ્તુત ગાથામાં આઠ દ્વારો છે. પણ આઠમું દ્વાર પ્રસ્તુત વિષયમાં ઉપયોગી ન હોવાથી અનુવાદમાં તેનો અર્થ કર્યો
नथी.
| SR No. | 023116 |
| Book Title | Shravak Dharm Vidhi Prakaran |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Rajshekharsuri |
| Publisher | Velji Depar Haraniya Jain Dharmik Trust |
| Publication Year | 1996 |
| Total Pages | 186 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |