________________
આઉરપચ્ચખાણ પયને
૧
અપરાધ ખામણું रागेण व दोसेण व जं मे अकयन्नुया पमाएणं । जो मे किंचिवि भणिओ तमहं तिविहेण खामेमि ॥३४॥ ( શિક્ષા કરતાં કે પવશ બની કરેલા ઉપકારની અકૃતજ્ઞતાથી, અથવા પ્રમાદવશ જે કાંઈ આપનું અનિષ્ટ ચિંતવ્યું હેય, કર્યું હોય અથવા રાગદ્વેષ આદિ કારણે કેઈને કહ્યું હોય તે સારૂ મન, વચન અને કાયા એમ ત્રિવિધ ક્ષમા પ્રાથું છું ૩૪ અનશન કરનાર હવે મરણના સ્વરૂપનું ચિંતન કરે તે દર્શાવે છે:
ત્રણ પ્રકારનું મરણ तिविहं भणंति मरणं बालाणं बालपंडियाणं च । तइयं पंडितमरणं जे केवलिणो अणुमति - તીર્થકર ભગવંત જૈન શાસનમાં મરણના ત્રણ પ્રકાર જણાવે છેઃ (૧) બાલમરણ, (૨) બાલપંડિતમરણ અને (૩) પંડિતમરણ. અવિરત મિથ્યાત્વી જીવને બાલમરણ હેય છે. સમ્યગુદર્શન વાળા અને દેશવિરત જીવને બાલપંડિતમરણ હોય છે અને કેવલી જીવને પંડિતમરણ હોય છે. આત્મહિતાથી એ પંડિતમરણ માટે ઉદ્યમ કરે ઈષ્ટ છે કારણ કે તે શ્રેષ્ઠ છે. ૩પ આગળ પાંચ પ્રકારનાં મરણ બતાવ્યાં છે અને અહીં ત્રણ પ્રકારનાં કહે છે, તેથી બાલબાલમરણને સમાવેશ બાલમરણમાં અને પંડિતપંડિતમરણને સમાવેશ પંડિતમરણમાં કરવામાં આવ્યું છે. અસમાધિપૂર્વક મરણ થતાં જે દેષ લાગે તેને નિર્દેશ કરે છે –
