________________
૮૫
આઉપચ્ચખાણ પયને અતિચાર અને અનાચાર થયે હેય તેને મિચ્છામિ દુક્કડું દઉં છું) તે નિમિત્તે જણાવે છે –
(૧) મિથ્યાદર્શનના કારણે આલોક અથવા પરલોક વિષે; સચિત્તમાં અથવા અચિત્તમાં; તેમ પાંચ ઇન્દ્રિયના (આઠ પિશ, પાંચ રસ, બે ગંધ, પાંચ વર્ણ અને ત્રણ શબ્દ) એ ત્રેવીશ વિષયમાં અને પાંચ મૂળ વિષયમાં અજ્ઞાન જ સારું એવું અજ્ઞાનવશ ધાન થવાથી; (૨) ખેતરમાંથી તરણ આદિ નહિ કાઢે તે પુત્ર દુઃખી થશે એવું ચિંતવનાર કોંકણના સાધુની માફક અનાચારધ્યાન થવાથી; (૩) દેવગતિ પામવા છતાં બૌદ્ધદર્શનની ઉન્નતિ ઈરછનાર સૌરાષ્ટ્રના શ્રાવકની માફક કુદર્શનનું ધ્યાન થવાથી; (૪) હિત શિખામણ દેનારા ગુરુપર કષાયવાન થતા કુલવાલકની પેઠે કે ધવશ ધ્યાન થવાથી; (૫) બાહબલની માફક નાના ભાઈઓને વંદન કરવું પડે અને પિતાની માનહાનિ આથી તદર્થે કાઉસગ્નમાં રહેવા છતાં માનવશ ધ્યાન થવાથી;
(૬) ધનશ્રીની માફક પિતાના બે ભાઈઓને પિતાપરના તેમના સ્નેહની પરીક્ષા અર્થે પોતાની ભાઈઓ પર કલંક લાગે તેવાં વચન બોલનાર માયાવશ ધ્યાન થવાથી (૭) નંદીસૂત્રમાં કહેલ નિધાનના ઠેકાણે ઠેકાણે અંગારા નાંખી નિધાન લઈ લેનાર વણિકના લેભવશ ધ્યાનથી (૮) વિષ્ણુશ્રી પર મોહિત બની ત્રિકમયશ રાજાની માફક કામરાગવશ ધ્યાન કરવાથી; પોતાના પુત્રના મરણના સમાચાર જાણવા છતાં ડમક (દામનીક)ના સસરાની માફક પિતાના દુષિત દર્શનને સારુ સમજનાર નેહરાગવશ ધ્યાન કરવાથી; અને
