________________
સ્પષ્ટાથ સહિત વૈરાગ્યશતક ]
હર૩
पापमति यः क्रोधः, कारयते संगतः सदा हृदये।
૯ ૧૦ ૧૧ ૮ ૧૨ ૧૩ મંત્રોrria, મંત્રી સ ટૂરતસ્યા પારંપાપની બુદ્ધિને સારી કહેનાર, બીજાની શ:=જે
આગળ પ્રગટ કરનાર ય =ક્રોધ જાતકકરાવે છે
મંત્રી મંત્રીની માફક હળતા રહેલા
પણ તે ક્રોધ સલાહંમેશાં
દૂત =દૂરથી દૃ હૃદયમાં, મનમાં મંત્રરચછૂપી મંત્રણાને
ચાયઃ=ત્યાગ કરવા યોગ્ય છે; " (વાતને) ' તજવા યોગ્ય છે; તજ જેહ મંત્રી ભૂપ કેરી ગુપ્ત વાત પ્રકટ કરે, ભૂપ તેને જેમ છેડે ક્રોધ પણ તેવું કરે; પાપને અનુકુલ બુદ્ધિ ક્રોધ આ પ્રકટાવત, દૂરથી તે યોગ્ય તજવા જેહ દુર્ગતિ આપતે. ર૪ર
અક્ષરાર્થ:-હદયમાં રહેલે જે ક્રોધ હંમેશાં પાપ બુદ્ધિ કરાવે (પ્રકટાવે) છે તેથી રાજ્યની છૂપી મંત્રણ (બીના–વાત) ના મર્મ શત્રુ રાજાને કહી દેનાર કુટેલા મંત્રીને જેમ રાજા ત્યાગ કરે, તેવી રીતે તે ક્રોધને દૂરથી જ ત્યાગ કરે. (એટલે અત્યંત ત્યાગ કરે) ૬૫
સ્પષ્ટાથ–પુરૂષના હૃદયમાં જ્યારે ક્રોધ ઉત્પન્ન થાય છે ત્યારે આત્માના ક્ષમાં ગુણને નાશ થાય છે, એટલું જ
