________________
[ ૮૭ ? પીસેલું હોય તે દુરૂક કહેવાય છે, સાસુખીય તે તેના બીજ બધાં કાયમ રહ્યાં હેય, તે તે કાચું જાણવું. તે ન કપે.
से भिक्खू वा० से जं पुण० आमडागं वा पइपिन्नागं वा महुं वा मज्जं वा सपि वा खोलं वा पुराणगं वा इत्थ पाणा अणुप्पसूयाइं जायाइं संवुड्राइं अव्वुकंताई अपरिणया इत्थ पाणा अविद्धत्था नो पडिगाहिजा ॥ ( सू० ४६ ) ।
વળી તે સાધુ એમ જાણે કે કાચાં પાન તે અરણીક . દુલીય ( તાંદળજા) વિગેરેનાં પાંદડાં અર્ધ કાચાં અથવા તદન કાચાં છે, અથવા તેને ખલ કર્યો છે, મધ અને માંસ જાણીતાં છે, તથા ઘી તથા ખોલ દારૂના નીચેને કચરે આ બધાં ઘણું વરસનાં જુનાં હેય તે લેવાં નહિ, કારણકે તેમાં જીવ ઉત્પન્ન થઈ જાય છે, અને તેથી તે અચિત્ત હતાં નથી, સૂત્રમાં સંવૃદ્ધા વિગેરે એક અર્થવાળા છતાં જુદા જુદા દેશના શિષ્યોને સમજાવવા સૂત્રકારે લીધા છે અથવા તેમાં કિંચિત્ ભેદ છે. ( આમાં મધ અને દારૂ અભક્ષ્ય છતાં શાસ્ત્રકારે ચેપડવા માટે કારણ વિશેષ છૂટ એટલા માટે આપી છે કે હાથ પગ ઉતરી ગયે હોય તે તેને ઉપયોગ કરે પડે, તે સંબંધે સાધુને મહાન પ્રાયશ્ચિત્ત છે, માટે વર્તમાનકાળમાં પણ બને ત્યાં સુધી ચિળવા ચેપડવામાં તેવી ચીજ ન વાપરવી, પણ બીજો ઉપાય ન હોય તે કદાચ વાપરવી પડે તે પણ તેનું છેદસૂત્ર પ્રમાણે મહાન પ્રાયશ્ચિત્ત લેવું કે દુર્ગતિ ન થાય.)
