________________
20
પ્રવચન નવમું શાલિભદ્ર જેવા ઉત્તમ પુણ્યાત્મા સંસારનો વૈરાગ્ય પામ્યા બાદ કયાં જત?
રૂપકોશાના સોહામણા સંસાર ઉપરથી વિરાગી બન્યા બાદ સ્થૂલભદ્ર ક્યાં જાત?
બાથરૂમમાં પત્ની સુભદ્રા સાથે વાર્તાલાપ કરતાં વિરકત બની ગયેલા ધન્નાજી કયો પંથ પકડત ?
માતાએ ઘરમાંથી કાઢી મૂકેલો યુવાન સિદ્ધસેન ક્યાં જાત? બહારવટિયા દ્રઢપ્રહારીનું શું થાત?
ગૃહોના જીવનમાં જ્યારે પાપકર્મના જોરદાર ઉદય જાગે છે ત્યારે એવા તીવ્ર આઘાત - પ્રત્યાઘાતો આવતા હોય છે કે એવા સમયે વિરાગ સુલભ બની જતો હોય છે. આ વિરાગ જો પ્રશસ્ત હોય તો તે જ વખતે તે આત્મા મુનિજીવનનો સ્વીકાર કરીને ટૂંક સમયમાં આત્મકલ્યાણ સાધી શકે છે.
પોતપોતાની કક્ષા મુજબનો વિરાગ અને સંન્યાસ ભારતના ધર્મોમાં ઓતપ્રોત હતો. ગોપીચંદને પ્રસંગ એ વાતની પુષ્ટિ કરે છે. ભોગવિલાસમાં ચગર ગેપીચંદ
ગોપીચંદ રાજાનો એકનો એક પુત્ર હતા. રૂપમાં તો એનો જોટો ન મળે; સાક્ષાત મદન જ જોઈ લ્યો. અને સૌભાગ્ય તો બધી વાતે મળ્યું હતું. પિતાનો એ લાડીલો હતો. માતાનો એ વહાલસોયો હતો. યિતનાં હૈયાનો એ હાર હતો. યૌવનના ઉંબરે એણે પગ મૂકયો કે વડીલોએ એનું અનેક રૂપવતી કન્યાઓ સાથે લગ્ન કર્યું. દેવોને પણ ઇર્ષ્યા થાય એવાં વૈભવી સુખોને આ રાજકુમાર માણતો. દિવસે, મહિનાઓ, અને વર્ષો વીતવા લાગ્યાં. વૈભવ અને વિલાસમાં ગળાબૂડ ડુબેલા રાજકુમારની જિંદગી ઝપાટાબંધ પસાર થવા લાગી. કાળ કદી કોઈના માથે પળભર પણ થોભ્યો છે ખરો?' પુત્રના પરલોકની માને ચિન્તા
રાજકુમાર ગોપીરાંદના માતાજીને આ વાતનું ભારે દુ:ખ હતું. ‘મારો દીકરો આમ ને આમ પોતાનું જીવન પૂરું કરી નાખશે? એનાં બધાં ય પૂણ્ય અહીં જ ભગવાઈને ખતમ થશે? ઓહ! તો બિચારાનું પરલોકમાં શું થશે?
એક દિવસની વાત છે. હવેલીના ઉપરના ઝરૂખે માતાજી ઊભા હતા.
નીચે પરસાળમાં રાજકુમારને એની પ્રિયતમાઓ સ્નાન કરાવી રહી હતી. પૂરા આનંદથી, પૂરી મસ્તીથી.
કરુખે ઊભેલી મા જોઈ જ રહ્યા! થોડી વારમાં સ્નાન પૂર્ણ થયું. ડિલ લૂછવાનું કાર્ય ચાલતું હતું. ત્યાં જ માતાજીની આંખમાંથી દડ, દડ, દડ આંસુ વહી જવા લાગ્યાં.
